قرص دوفاستون حاوی دیدروژسترون (هورمون زنانه پروژسترون مصنوعی) است، یعنی ساختار شیمیایی آن بسیار به پروژسترون طبیعی شباهت دارد و به‌همین دلیل، عملکردش مشابه پروژسترون است . پروژسترون طبیعی طی مرحله دوم سیکل قاعدگی یعنی دقیقا بعد از تخمک گذاری توسط تخمدان‌ها تولید میشود. این هورمون بر اندومتر (جدار رحم) تاثیر می‌گذارد و سبب ضخیم تر شدن دیواره داخلی رحم می گردد در نتیجه رحم را آماده لانه گزینی سلول تخم کرده و به ادامه یافتن بارداری کمک می کندبنابراین با آماده‌سازی رحم برای بارداری و حفاظت از بارداری در درمان ناباروری و سقط جنین ناخواسته نیز موثر است.
- انگليسي:Dydrogesterone
- نام هاي تجاري:Duphaston،Dabroston
- مصرف در بارداري:X
- اشكال دارويي:قرص هاي 5,10 ميلي گرم
- طبقه بندي فارماكولوژيك:پروژستين
موارد مصرف:
الف) آمنوره
ب) سندرم پيش از قاعدگي
پ) آندومتريوز
ت) قاعدگي دردناك
ث) جلوگيري از خونريزي فونكسيونل رحم يا توقف آن
ج) سقط عادتي
مكانيسم اثر:
پروژستينها از طريق تداخل با DNA، موجب افزايش ساخت RNA مي‌شوند. مقادير بيشتر اين داروها آزاد شدن هورمون محرك جسم زرد (LH) از هيپوفيز قدامي را مهار مي‌كنند. مقادير نسبتاً كم اين داروها ممكن است ميزان چسبندگي موكوس گردن رحم را افزايش دهند.
عوارض جانبي دوفاستون:
- ادراري- تناسلي: تغيير در دوره‌هاي قاعدگي ، قاعدگي نامنظم، تغييرات در ميل جنسي.
- كبد: تغيير در آزمونهاي عملكرد كبد، يرقان (به ندرت).
- ساير عوارض: اختلالات گوارشي، آكنه، احتباس ادرار يا ادم، افزايش وزن، بثورات آلرژيك يا كهير، افسردگي رواني، تغيير در پستان، از جمله احساس ناراحتي يا گاه گاهي ژنيكوماستي.
توجه: مصرف پروژستينها ممكن است موجب بروز ترومبوفلبيت ، آمبولي ريوي، اختلالات عروق مغزي و ترومبوز شبكيه شود. اگرچه اين موارد مورد بحث هستند، ولي توصيه مي‌شود كه در طول درمان با فرآورده‌هاي پروژستيني احتمال تشكيل لخته در نظر گرفته شود.
تداخل دارويي دوفاستون :
كاربامازپين،گريزوفولوين،فنوباربيتال و ريفامپين كليرانس ديدروژسترون را افزايش مي دهند.
نكات قابل توصيه:
1- معاينه بدن، بخصوص پستانها و اعضاي لگني و همچنين، ارزيابي عملكرد كبد و آزمون پاپانيكولا، حداقل هر 12-6 ماه يك بار يا در دفعات بيشتر (با دستور پزشك) در پيگيري وضعيت بيمار اهميت دارند.
2- در صورت احتمال بارداري، مصرف دارو را بلافاصله قطع كنيد و به پزشك اطلاع دهيد.
3- در صورت مصرف دارو به‌عنوان جلوگيري كننده از بارداري، هنگام شروع مصرف دارو و حداقل سه ماه بعد از پايان مصرف آن، از ساير روشهاي جلوگيري از بارداري نيز استفاده كنيد.
4- در صورت تأخير در قاعدگي يا بروز خونريزي غيرعادي ، بلافاصله با پزشك تماس بگيريد.
5- اگر دارو را براي جلوگيري از بارداري مصرف مي‌کنيد و يك نوبت مصرف آن را فراموش كرديد ، مصرف دارو را قطع نماييد و تا زمان شروع قاعدگي يا رد احتمال بارداري، از روشهاي ديگر جلوگيري از بارداري استفاده كنيد.
