بیماری اسکیزوفرنی چیست؟
اسکیزوفرنی وضعیتی میباشد که باعث میشود طیف وسیعی از علائم روانی در فرد ایجاد شود و در این بیماری فرد نمی تواند افکار خود را از واقعیت متمایز کند. بهتر است بدانید که هیچ تست واحدی برای تشخیص بیماری اسکیزوفرنی وجود ندارد و معمولا پس از ارزیابی توسط یک متخصص بهداشت روان مانند روانپزشک تشخیص داده میشود که فرد مبتلا به بیماری اسکیزوفرنی است.
علائم اسکیزوفرنی چیست؟
توهم: شنیدن یا دیدن چیزهایی که وجود ندارند.
باورهای غیرمعمول: باورهایی که با واقعیت هم خوانی ندارند.
تغییر در رفتار
برخی افراد گمان میکنند که بیماری اسکیزوفرنی موجب رفتار خشونت آمیز میشود اما این درست نیست زیرا رفتار خشونت آمیز به علت استفاده از مواد مخدر و الکل است که برخی از افراد مبتلا به این بیماری از این موارد استفاده میکنند اما برخی دیگر از افراد مبتلا به اسکیزوفرنی که از موادمخدر و الکل استفاده نمی کنند خشونت قابل توجهی را از خود نشان نمی دهند.
علت بیماری اسکیزوفرنی چیست؟
علت دقیق بیماری اسکیزوفرنی ناشناخته است اما تحقیقات نشان میدهند که ترکیبی از عوامل فیزیکی , ژنتیکی , روانشناختی و محیطی میتوانند در ابتلا به این بیماری موثر باشند.
مواردی وجود دارند که خطر ابتلا به بیماری اسکیزوفرنی را افزایش میدهند که عبارتند از:
ژنتیک: ژنتیک در ابتلا به بیماری اسکیزوفرنی موثر است اما در همه ی موارد تاثیر خود را نشان نمی دهد و حدود 1 نفر در هر 100 نفری که مبتلا به بیماری اسکیزوفرنی هستند به علت ژنتیک به این بیماری مبتلا شده اند و این عامل نشان میدهد که ژن ها تنها عامل تاثیر گذار بر شیوع اسکیزوفرنی نمی باشند.
انتقال دهنده های عصبی: انتقال دهنده های عصبی مواد شیمیایی هستند که پیام هایی را بین سلول های مغزی حمل میکنند. بین انتقال دهنده های عصبی و اسکیزوفرنی ارتباط وجود دارد زیرا تحقیقات نشان میدهند اسکیزوفرنی ممکن است ناشی از تغییر در سطح دو انتقال دهنده عصبی به نام دوپامین و سروتونین باشد همچنین عدم تعادل بین این دو انتقال دهنده میتواند در ابتلا به بیماری اسکیزوفرنی موثر باشد.
عوارض بارداری و زایمان: تحقیقات نشان داده است که افرادی که مبتلا به اسکیزوفرنی هستند بیشتر احتمال دارد که عوارض قبل و بعد از تولد را تجربه کرده باشند از قبیل:
وزن کم هنگام تولد
زایمان زودرسِ مادر
کمبود اکسیژن در هنگام تولد( آسیفیکسی)
زندگی پر استرس: اصلی ترین عوامل روانشناختی که باعث عود علائم در بیماری اسکیزوفرنی میشوند زندگی پر استرس میباشد که عوامل زیر در ایجاد آن نقش میتوانند داشته باشند:
-مرگ یکی از عزیزان
-از دست دادن شغل یا خانه
-طلاق
-پایان رابطه های عاطفی
-سو استفاده جنسی یا عاطفی
این نوع تجربیات اگرچه استرس زا هستند اما به طور مستقیم باعث بیماری اسکیزوفرنی نمی شوند اما میتوانند در توسعه ی بیماری اسکیزوفرنی موثر باشند.
استفاده از موادمخدر و الکل: کوکائین , LSD یا آمفتامین ممکن است علائم اسکیزوفرنی را در افرادی که حساس هستند ایجاد کنند.
بیماری اسکیزوفرنی چگونه تشخیص داده میشود؟
تشخیص بیماری اسکیزوفرنی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
معاینه فیزیکی
تصویربرداری MRI یا سی تی اسکن
ارزیابی روانپزشک (وضعیت روحی از جمله توهمات , احتمال خودکشی و… مورد بررسی قرار میگیرند.
بیماری اسکیزوفرنی چگونه درمان میشود؟
بیماری اسکیزوفرنی نیاز به درمان طولانی مدت دارد حتی زمانی که نشانه های این بیماری فروکش کرده باشند. درمان با دارو و درمان روانی اجتماعی میتواند به کنترل این بیماری کمک کند.
داروها سنگ بنای درمان اسکیزوفرنی هستند و داروهای ضد روان پریشی داروهای تجویز شده برای درمان اسکیزوفرنی میباشند که میتوانند انتقال دهنده های مغز را تحت تاثیر قرار دهند.
همچنین داروهایی دیگر وجود دارند که میتوانند برای رسیدن به نتیجه مطلوب , توسط پزشک تجویز شوند مانند: داروهای ضدافسردگی و ضد اضطراب. دقت داشته باشید که چندین هفته طول میکشد تا بهبود علائم را متوجه شوید.
درمان با شوک الکتریکی:
برخی بزرگسالان مبتلا به اسکیزوفرنی به داروها پاسخ مثبت نمیدهند. برای بزرگسالان مبتلا به اسکیزوفرنی که به درمان دارویی پاسخ نمی دهند , درمان با شوک الکتریکی(ECT) ممکن است در نظر گرفته شود. ECT ممکن است برای کسانی که مبتلا به افسردگی هستند نیز مفید باشد.
همچنین , برخی از افرادی که علائم شدیدی از این بیماری را از خود نشان میدهند نیاز به بستری شدن دارند.