دوره نفاس یا Puerperium به 6 الی 8 هفته بعد از خروج جفت گفته می شــود. در این دوره کم کم شــاهد بازگشــت رحم به وضعیت طبیعی می باشیم.
تغییرات دوره نفاس معمولا به صورت زیر اتفاق میافتد:
- بلافاصله بعد از زایمان جفت، سایز رحم تقریبا نصف می شود.
- یک هفته بعد از زایمان، رحم در مابین ناف و سمفیز پوبیس قرار می گیرد.
- دو هفته بعد از زایمان رحم دیگر از طریق شکم قابل لمس نخواهد بود و کامالا به یک عضو لگنی تبدیل می شود.
زمان مجاز برای ترخیص مادران تازه زایمان نموده از بیمارستان :
- در همان 48-24 اول
طبق ادعای دنفورث، ترخیص زودهنگام مادران تازه زایمان نموده، دارای فواید زیادی میباشد من جمله:
- برگشت سریعتر به محیط خانواده
- مواجه کمتر با عفونت های بیمارستانی
خطرات احتمالی ترخیص زودهنگام مادران :
- حمایت کمتر جهت شیردهی نوزاد
- عدم مراقبت لازم از نوزاد و نیاز به بستری شدن دوباره ی نوزاد
ترشحات واژینال ( لوشی ) در مادران تازه زایمان نموده، در دوران نفاس معمولا به صورت زیر می باشد:
- ترشحات کامال خونی با نام لوشیا روبرا به مدت 3 الی 4 روز
- ترشحات قهوه ای رنگ با نام لوشیا سروزا به مدت 10 الی 12 روز
- ترشحات سفید حجم کلی لوشیا چیزی حدود 250 میلیلیتر می باشد.
- مایل به زرد با نام لوشیا آلبا به مدت چندین هفته
به علت افزایش ریسک عفونت در بانواناستفاده از تامپون های واژینال در دوران نفاس اصلا و ابدا توصیه نمی گردد.
توصیه های لازم به مادران در دوره نفاس :
- توصیه به استراحت تا حد نیاز و افزایش تدریجی فعالیت
- مادران می توانند رژیم معمولی داشته باشند و برای تولید شیر کافی بایستی کاملا هیدراته باشند.
- تب بیش از 38 درجه بایستی مورد توجه قرار گیرد. چراکه میتواند نشانه ی اولیه ماستیت، اندومتریت و یا عفونت پرینه باشد.
- توصیه می شود به منظور کاهش خطر عفونت، نزدیکی جنسی تا دو هفته بعد از زایمان یا قطع کامل خونریزی به تعویق بیفتد.
روش پیشگیری مناسب:
روش های ضد بارداری پروژســترونی بهترین روش پیشگیری در دوران بارداری می باشند. اما از مهمترین روش های فوق میتوانیم به موارد زیر اشاره داشته باشیم:
- مینی پیل
- آمپول های سه ماهه
- آی یو دی های حاوی لوونورژسترول
حتما دقت کنید، تا 6 هفته بعد از زایمان مجاز به کارگذاری IUD نخواهید بود . یعنی تا زمان جمع شدن رحم.