دیابت در دوران بارداری (GDM) نامیده می شود که این نوع دیابت بین ۳ تا ۲۰ درصد زنان باردار را تحت تاثیر قرار می دهد . این نوع دیابت معمولا در اواخر دوماهگی و ابتدای سه ماهگی پدیدار می شود . در ۹۰ درصد موارد پس از تولد نوزاد ناپدید می شود اما مادر در خطر ریسک بزرگتری به نام دیابت نوع دوم قرار دارد . در این مقاله با علت ، علائم ، عوامل تشدید کننده ی خطر ابتلا ، خطرات ، عوارض و هم چنین درمان دیابت در دوران بارداری می پردازیم .
علت ابتلا به دیابت در دوران بارداری
این زمانی می افتد که سلول ها در برابر انسولین مقاوم می شوند، که به طور طبیعی در طول بارداری توسط هورمون های جفت ایجاد می شود. در برخی از زنان، لوزالمعده قادر به ترشح انسولین به اندازه کافی برای مقابله با اثرات این هورمون ها نیست ، در نتیجه باعث ازدیاد قند خون و سپس منجر به دیابت می شود.
علائم دیابت در دوران بارداری
زنان باردار به طور کلی هیچ علامت آشکاری از دیابت ندارند . گاهی اوقات این علائم رخ می دهد :
- خستگی غیرمعمول
- تشنگی بیش از حد
- افزایش میزان و تکرر ادرار
- سردرد
غربالگری بسیار حائز اهمیت است زیرا این نشانه ها در بسیاری از زنان باردار دیده می شود و نشانه های قطعی برای ابتلا به دیابت نیست .
چه زنانی بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری دیابت در دوران بارداری هستند ؟
عوامل متعددی خطر ابتلا به دیابت بارداری را افزایش می دهند :
- داشتن بیش از ۳۵ سال سن
- اضافه وزن داشتن
- مبتلا بودن اعضای خانواده به دیابت نوع ۲
- به دنیا آوردن نوزاد قبلی با ۴ کیلوگرم وزن
- ابتلا به دیابت حاملگی در بارداری قبلی
- تشخیص سطح غیر طبیعی قند خون پیش از بارداری
- استفاده منظم از داروهای حاوی کورتن
- ابتلا به بیماری سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
خطرات دیابت در دوران بارداری
در صورت عدم کنترل این بیماری خطرات متعددی برای مادر و جنین به وجود خواهد آمد.
برای مادر :
- خطر ابتلا به زایمان زودرس
- سخت تر شدن عمل سزارین و یا زایمان طبیعی به علت وزن زیاد نوزاد و یا علل دیگر
- افزایش فشار خون و تورم در دوران بارداری
- افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ پس از زایمان
برای نوزاد :
- اضافه وزن در هنگام تولد (۴ کیلوگرم)
- کاهش سطح قند خون در هنگام تولد
- گیر کردن شانه های نوزاد در هنگام زایمان
- خطر ابتلا به چاقی در بزرگسالی
- مبتلا شدن به زردی، به خصوص اگر نوزاد زودرس باشد .
- کمبود کلسیم در خون
- مشکلات تنفسی
کنترل مناسب این بیماری می تواند این خطرات و عوارض را برای مادر و کودک به میزان قابل توجهی کاهش دهد .
راه های درمان دیابت بارداری
هنگامی که دیابت بارداری تشخیص داده می شود، باید یک برنامه غذایی مخصوص برای کنترل سطح گلوکز مادر تنظیم شود . به طور کلی، رژیم غذایی سالم با کنترل مناسب کربوهیدرات ها (قندها) و همچنین یک شیوه زندگی سالم (مدیریت استرس، خواب کافی و فعالیت بدنی) برای کنترل دیابت حاملگی کافی است. اگر سطح قند خون (قند) بیش از حد بالا باقی بماند ، پزشک تزریق انسولین یا در بعضی موارد آنتی دیابتیک های خوراکی تجویز می کند.
منبع : diabete
