اورژانـس پیشگـیری از بـارداری روشی است. که پس از تماس جنسی بدون استفاده از روشهای مطمئن پیشگیری از بارداری و یا هر موردی که احتمال بارداری ناخواسته پس از تماس جنسی را داشته باشد. استفاده می شود . این روش توسط کارکنان بهداشتی آموزش دیده تجویز می گردد. به علت شکست بالاتر این روش و مداوم نبودن مصرف آن در مقایسه با سایر روشها از این روش نباید به عنوان یک روش دایمی پیشگیری از بارداری استفاده نمود .
مکانیسم عمل :
- اختلال در اندومتر
- پیشگیری از تخمک گذاری
- تاخیر در تخمک گذاری
- اختلال در حرکات لوله ها
- اختلال در لقاح
- اختلال در نفوذ اسپرم
اثر بخشی روش اورژانـس پیشگـیری از بـارداری :
اثر بخشی این روش 99% با قرصهای لوونورجسترول و 97% با قرصهای ترکیبی بوده . با فاصله زمانی تماس جنسی تا آغاز استفاده از روش ارتباط قابل توجهی دارد. هرقدر فاصله زمانی تماس جنسی تا آغازاستفاده از روش کوتاه تر باشد ، اثر بخشی آن بیشتر خواهد بود .
عارضه ها :
- تهوع و استفراغ حین مصرف
- اختلال قاعدگی
- سردرد و سرگیجه
موارد منع مصرف :
- حاملگی(به دلیل بی اثر بودن نه خطر برای جنین)
- موارد منع مصرف استروژن ، میگرن کلاسیک ، ترومبوز وریدهای عمقی ( DVT )
- پورفیری حاد فعال
- بیماری فعال و شدید کبد در حال حاضر
- خونریریهای غیر طبیعی و تشخیص داده نشده دستگاه تناسلی
نکته مهم درباره روش اورژانـس پیشگـیری از بـارداری :
این روش نباید مورد استفاده دائم قرار گیرد و لازم است که کاربرد آن به موارد خاص مانند موارد زیر محدود گردد :
- استفاده نکردن از کنتراسپتیوها
- تجاوز
شرایط استفاده نادرست از کنتراسپتیوها همراه با تماس جنسی شامل:
- پارگی کاندوم، خارج شدن کاندوم
- خروج آی یو دی در زمانی غیر از خونریزی قاعدگی
- تماس جنسی بدون استفاده از روش مطمئن پیشگیری از بارداری
- استفاده نادرست از روش طبیعی
- استفاده نادرست از روش طبیعی یا منقطع با شک به تماس جنسی که می تواند منجر به بارداری شود.
- تاخیر بیش از 2 هفنه(آمپول 3 ماهه)، بیش از 3 ساعت(مینی پیل)، بیش از 3 روز(آمپولهای ترکیبی)
- فراموشی مصرف قرص ترکیبی برای 3 نوبت پیاپی
