تستوسترون از هورمون های استروئیدی مهم موجود در بدن پستان‌داران ازجمله انسان می‌باشد . که اثرات آندروژنیک (جنسیتی) و آنابولیک (سازنده، رشددهنده) دارد.
تستوسترون هورمون جنسی اولیه در مردان است و مسئول توسعه بسیاری از ویژگی های فیزیکی است که به طور معمول مردانه هستند. زنان همچنین هورمون را در مقدار بسیار کوچکتر تولید می کنند . تستوسترون، بخشی از یک طبقه هورمون شناخته شده به عنوان آندروژن، توسط بیضه ها پس از تحریک غده هیپوفیز تولید می شود، که در نزدیکی پایه مغز واقع شده است، و سیگنال ها را به بیضه های مرد (یا به تخمدان های زن) می فرستد .
- طبقه بندی درمانی : استروئید آنابولیک آندروژن
- طبقه بندی شیمیایی : مشتث تستوسترون ها هالوژنه
- اشکال موجود : آمپول تزریقی تستوسترون انانتات ، کپسول آن دکانوات 40 میلی گرم
مواردم مصرف تستوسترون :
- سرطان سینه در خانم ها
- هیپوگنادیسم
- ائونوکئیدیسم
- بحران آندوکریی آقایان
- الیگواسپرمی
- ناتوانی جنسی
- پوکی استخوان
- از دست دادن وزن در بیماران AIDS
- دیستروفی های آلت تناسلی
- سطوح پایین تستوسترون
- بلوغ دیررس پسران
مکانیسم اثر :
- تستوسترون از طریق ساختن بافت های بدن باعث افزایش وزن می شود. باعث افزایش پتاسیم، فسفر، کلراید و سطوح نیتروژن و پیشرفت استخوان می شود.
عوارض جانبی تستوسترون :
- سیستم اعصاب مرکزی : سرگیجه ، سردرد، خستگی، لرزش، بی حسی و گزگز، تعریق، اضطراب، بی خوابی، سندرم تونل کارپال
- قلبی_عروقی : افزایش فشار خون
- غدد : تست تحمل گلوکز غیر طبیعی
- چشمی، گوش، حلق، بینی : ادم ملتحمه، احتقان بینی
- گوارشی: تهوع، استفراغ، یبوست، افزایش وزن
- ادراری_ تناسلی: هماچوری، عدم قاعدگی، واژینیت، کاهش میل جنسی، کاهش سایز پستان، بزرگ شدن کلیتوریس، آتروفی بیضه ها، ژنیکوماستی
- خونی: پلی سیتمی
- پوستی : راش، ضایعات آکنه، چرب شدن پوست، گرگرفتگی، تعریق، آکنه، کچلی، هیرسوتیسم
- عضلانی، استخوانی : کرامپ ها، اسپاسم ها
موارد منع مصرف تستوسترون :
- حاملگی، شیردهی، بیماری شدید قلبی و کلیوی، ازدیاد حساسیت، خونریزی ژنیتال، سرطان سینه، پروستات در آقایان
اموزش بیمار :
- تستوسترون باید با برنامه سلامت کامل ترکیب شود. شامل: رژیم غذایی،استراحت و ورزش
- در صورت بروز ادم یا کاهش پاسخ درمانی به پزشک معالج اطلاع دهید.
- توجه به تغییرات در مشخصه های جنسی شامل : نعوظ پایدار و غیر طبیعی، ژنیکوماستی، افزایش میل جنسی ضرورت دارد.
- خانم ها در حین درمان باید بی نظمی در قاعدگی ها، کلفتی صدا، آکنه، رشد موهای صورت و تصمیم یا شک به حاملگی را گزارش کنند.
- دوره درمانی یک تا سه ماه برای پاسخ در سرطان سینه ضروری است.
- توجه به ادم ، هایپرتانسیون،علایم قلبی ، زردی ضرورت دارد.
نقش تستوسترون در توسعه و سلامت مردان :
در مردان، تستوسترون نقش مهمی در بلوغ دارد، زمانی که یک مرد جوان به بلوغ جنسی می رسد و او می تواند تکثیر کند. تغییرات زیر معمولا در این مرحله زندگی اتفاق می افتد:
- آلت تناسلی و بیضه ها رشد می کنند
- صورت، گوش و حلق و بینی بدن توسعه می یابد
- صدا عمیق تر می شود
- ماهیچه ها و استخوان ها قوی تر می شوند
- ارتفاع قد افزایش می یابد
بعد از بلوغ، تستوسترون به تنظیمات زیر کمک می کند:
- تولید گلبول های قرمز
- تراکم استخوان
- توزیع چربی
- افزایش قدرت عضلانی
- رشد موهای صورت و بدن
- تولید اسپرم
- درایو جنسی
نقش تستوسترون در سلامت زنان چیست؟
بدن زنان تستوسترون را به اندازه مردان تولید نمی کند. هورمون در تخمدان ها و غدد فوق کلیه تولید می شود. زنان به مقدار کمی از آن به عنوان بخشی از مخلوط هورمون هایی که خلق و خوی، سطح انرژی، دردهای جنسی و توابع بدن را هموار می کنند، نیاز دارند.
زنان به علت سطوح پایین و یا بالا این هورمون می توانند مشکلات سلامتی داشته باشند. در برخی از زنان بعد از یائسگی میزان این هورمون کاهش می یابد که می تواند باعث کاهش میل جنسی شود. سطوح پایین هورمون همچنین می تواند مسائل دیگر بهداشتی مانند خستگی و افزایش خطر ابتلا به پوکی استخوان و شکستگی را ایجاد کند.
مترجم یک دکتر
منبع : everydayhealth.com
