مراجعه مکرر به دستشویی کلافه تان کرده؟ وقتی که قرار است برای چند ساعت از خانه فاصله بگیرید یا سفر بروید، استرس پیدا کردن توالت عمومی رهایتان نمی کند؟ این ها نشانه های تکرر ادرار است، مشکلی که می تواند تمام زندگی را تحت تاثیر قرار دهد.
یکی از بیماری های شایع موجود، مشکل تکرر ادارار است که می تواند به طور بالقوه زندگی هر فرد را مختل کند. در ادامه به بررسی این بیماری و راه های درمان آن می پردازیم.
تکرر ادرار به چه بیماری گفته می شود؟
زمانی که بدون مصرف زیاد مایعات، به دفعات زیاد به توالت رفته و بعد از بیرون آمدن هنوز هم احساس تخلیه کامل نداشته باشیم، به این مساله تکرر ادرار می گویند. در در خالت طبیعی به طور بیشینه مراجعه به توالت برای ادرار نباید بیشت از ۷ یا ۸ بار در روز باشد. بنابراین فردی که هر نیم ساعت یکبار به دستشویی مراجعه کرده و شب ها مدام برای تخلیه مثانه بیدار می شود دچار تکرر ادرار است. نشانه مهم تکرر ادرار، تعداد زیاد دفعات مراجعه به دستشویی و حجم کم ادرار است. کسی که مایعات زیادی مصرف کرده و هر بار حجم زیادی ادرار تخلیه می کند جزو مبتلایان به تکرر ادرار محسوب نمی شود.
دسته بندی انواع تکرر ادرار
اغلب به طور ناگهانی به این عارضه دچار می شویم، که با نوعی عفونت در مثانه و دستگاه همراه خواهد بود. این نوع تکرر ادرار با مصرف آنتی بیوتیک درمان می شود. اما تکرر ادرار مزمن ماه ها یا سال ها در فرد وجود دارد و تقریباً همیشه او را تحت فشار قرار می دهد.
دلایل تکرر ادرار در نوع بدون عفونت را بررسی می کنیم:
کوچک بودن مثانه
در برخی افراد مثانه کوچک است و نمی تواند حجم طبیعی ادرار را در خود نگه دارد. چنین افرادی با کمترین میزان ادرار باید مثانه را خالی کنند. کوچکی مثانه هم دلیل تکرر ادرار است و هم یکی از عوارض آن. کسی که مجبور است حجم کم ادرار را تخلیه کند به مثانه اجازه نمی دهد حجم پیدا کند و مقدار بیشتری ادرار را در خود نگه دارد، بنابراین رفته رفته مثانه کوچک می شود و بی اختیاری ادرار به وجود می آید.
گاهی با رفتاردرمانی می توان مثانه را بزرگ تر کرد؛ یعنی فرد هربار دقایقی ادرار را تحمل کند تا مقدار بیشتری در مثانه جمع شود. زمانی که مثانه خیلی کوچک باشد با جراحی بخشی از روده را به مثانه اضافه می کنند که این روش آخرین انتخاب برای درمان است.
کشش در مثانه
مثانه گاها به دلایلی نمی تواند کشش و امکان افزایش حجم داشته باشد. در حقیقت مثانه نمی تواند به شکل بادکنکی بزرگ تر شده و ادرار بیشتری را نگه دارد. تا زمانی که شما از پس درمان مشکل اصلی برنیایید، نمی توانید میزان توالت رفتن ها و دفع ادرارتان را کاهش دهید.
با تمرین هایی می توان مثانه را بزرگ کرده و حجم آن را افزایش داد. لازم است فرد برای خود تعیین کند که مثلاً هر بار دقایقی در برابر احساس اجبار تخلیه مثانه مقاومت کند، بعد از مدتی زمان مقاومت در برابر تخلیه مثانه را بیشتر کند؛ هرچه فرد زودتر ادرار را تخلیه کند دیرتر درمان خواهد شد. اگر در انجام این تمرین ها جدی باشید، می توانید به هرچه زودتر برطرف شدن مشکلتان امیدوار باشید.
مشکل مثانه فعال
مثانه برخی افراد لرزش های بیش از حد یا منقبض شدن های خودبه خودی دارد. در این مورد فرد به طور ناگهانی احساس نیاز به دستشویی احساس می کند و اگر سریع مراجعه نکند ممکن است لباس خود را خیس کند.
برای درمان این مورد ممکن است دارودرمانی در نظر گرفته شود؛ داروهایی تجویز می شوند که لرزش ها و انقباضات خودبه خودی را مهار کرده و تکرر ادرار را درمان می کنند. درصورتی که داروهای دیگری را مصرف می کنید از پزشکتان در مورد احتمال تداخل داروهای جدید با آنچه پیش از این مصرف می کردید سؤال کنید. اگر تکرر ادرار دارید، نباید خوددرمانی کنید یا سرسری از کنار آن بگذرید؛ اول باید با کمک پزشکتان علت را پیدا کرده و بعد درمان مناسب با آن را انتخاب کنید.
مثانه عصبی
یک سری بیماری های عصبی مثل پارکینسون، مشکلات مغزی، مشکلات عصب سیاتیک و دیسک می تواند مثانه را تحریک کند و باعث تکرر ادرار شود. درواقع این بیماری ها می تواند تحریک پذیری مثانه را بالا برده و موجب تکرر ادرار شود.
با درمان یا کنترل بیماری های زمینه ای می توان فشار مثانه را کم کرد. گاهی ممکن است بر اساس علت بیماری زمینه ای و بررسی نوار مثانه، تجویز دارو یا جراحی نیاز باشد.
مثانه های حساس
به طور طبیعی پس از پر شدن مثانه تا حجم ۱۵۰ سی سی فرد احساس ادرار را درک می کند؛ در افرادی که به علت مثانه حساس دچار تکرر ادرار هستند احساس ادرار حتی با حجم ۲۰ سی و چند قطره هم درک می شود.
همیشه درمان های تهاجمی یا دارویی نیستند که می توانند به حل مشکل شما کمک کنند، گاهی ریش و قیچی دست خودتان است و خود شما هستید که با تمرین و مقاومت می توانید اوضاع را بهتر کنید. به همین دلیل برای درمان این مشکل باز هم رفتاردرمانی درنظر گرفته می شود؛ یعنی فرد به اصطلاح حرف مثانه را گوش نکرده و در مقابل رفتن به دستشویی مقاومت کند. پس خسته نشوید و تلاش کنید هر روز یک قدم به جلو بروید.
دلایل دیگری نیز برای تکرر ادرار وجود دارد که به بررسی آن ها می پردازیم:
عفونت
اگر عفونت به وجود آمده ناگهانی باشد می تواند به سرعت شما را به تکرر ادرار مبتلا کند. مسلماً رعایت مسائل بهداشتی از عفونت ها جلوگیری می کند، به علاوه درمان عفونت هم می تواند تکرر ادرار را درمان کند. نوشیدن آب فراوان هم می تواند در این رابطه مؤثر باشد.
استرس و اضطراب
مسائل روانی می توانند در ایجاد تکرر ادرار نقش داشته باشند. افرادی که مدام تحت استرس هستند نیاز بیشتری به دستشویی احساس می کنند و ممکن است به تکرر ادرار مبتلا شوند.
مراجعه برای درمان و کنترل استرس می تواند مؤثر باشد. به علاوه فرد نباید بر ادرار خود تمرکز کرده و به لحاظ روانی، ذهن خود را به خاطر این مساله مغشوش کند. مشغولیت ذهنی نسبت به تکرر ادرار بیشتر این قضیه را تشدید می کند.
تعداد دفعاتی که به دستشویی می روید؟
تکرر ادرار و عکس آن کم ادراری هر دو به لحاظ تشخیص و درمان مهم است و باید نسبت به آنها آگاهی داشت. تکرر ادرار زمانی رخ می دهد که فرد کمتر از حد طبیعی ادرار می کند؛ یعنی در طول شبانه روز کمتر از ۷ یا ۸ بار و با حجم خیلی کم تخلیه مثانه دارد.
میزان مایعات مصرفی؟
برخی افراد هم هستند که مایعات کمی می نوشند اما حجم ادرار خیلی زیاد است و اصطلاحاً به پرادراری مبتلا هستند. این افراد حتماً باید از لحاظ عملکرد کلیه مورد بررسی قرار گرفته و چکاپ شوند زیرا ممکن است اختلالات عملکردی کلیه ازجمله کم کاری کلیه وجود داشته باشد.
چکاپ کلیه های
نارسایی های کلیوی درباره کم ادراری یا پرادراری نقش اساسی دارند. نارسایی های کلیوی در مراحل اولیه نشانه ای ندارند و فرد تا زمانی که ۵۰ درصد یا بیشتر مورد تخریب یا نارسایی قرار نگرفته باشد علائمی ندارد. حتی گاهی عملکرد یک کلیه کاملاً از بین می رود اما فرد هنوز از آن بی اطلاع است.
زمانی که بیش از ۵۰ درصد تخریب و نارسایی در کلیه به وجود می آید نشانه هایی مانند درد، زردی پوست، رنگ پریدگی، بی اشتهایی، کاهش وزن، خستگی مزمن و… خود را نشان می دهند که شاید این زمان برای درمان و پیگیری بسیار دیر باشد، بنابراین لازم است نسبت به این موضوع آگاه بود و توجه کافی داشت.
منبع : Webmd
