بیماری سفلیس از طریق تماس جنسی انتقالیافته و دارای مراحلی است که اگر بهموقع تشخیص داده شود قابلدرمان است. در ادامه به چگونگی این بیماری و مراحل آن، راههای تشخیص و درمان میپردازیم. به دلیل تصاویر ناهنجار از گذاشتن عکس بیشتر در این نوشتار می پرهیزیم.
سفلیس (Syphilis ) چیست؟
سفلیس نوعی بیماری مقاربتی است که به دلیل نوعی باکتری به نام ترپونما پالدوم به وجود می آید . تعداد مبتلایان به بیماری سفلیس در زنان در حال کاهش اما در مردان رو به افزایش است. اولین نشانهی این بیماری یک زخم کوچک بدون درد است. این زخم امکان دارد روی اندام جنسی، مقعد یا داخل دهان ایجاد شود.به این زخم شانکره می گویند و در خیلی از مواقع فرد به وجود آن پی نمی برد.
در بسیاری از موارد این بیماری تشخیص داده نمی شود. و افراد میتوانند سالهای زیاد بدون بروز هیچ نشانه ای دارای این بیماری باشند. هر چه زودترسفلیس تشخیص داده شود بهتر است. اگر این بیماری زمان زیادی در بدن بماند و درمان نشود میتواند منجر به آسیب اساسی به قلب و مغز شود.
این بیماری تنها از راه تماس مستقیم با شانکر منتقل میشود. این بیماری از طریق استفاده از توالت مشترک، پوشیدن لباس افراد بیمار یا غذا خوردن در ظرف مشترک انتقال پیدا نمی کند.
مراحل بیماری سفلیس کدامند؟
این بیماری دارای چهار مرحله است . این مراحل شامل موارد زیر می شود:
اولیه
ثانویه
نهفتگی
مرحلهی سوم
در دو مرحلهی اول سفلیس بیشترین درصد انتقال را دارد. در مرحلهی نهفته بیماری فعال است، اما نشانهای ندارد. بیماری سفلیس در مرحلهی سوم بیشترین خطر را برای سلامت فرد دارد.
۱. سفلیس اولیه
زمان رخ دادن این مرحله :
سه تا چهار هفته بعد از تماس با باکتری
علائم :
یک زخم دایرهای کوچک به نام شانکر
شانکر چیست و چگونه به وجود می آید؟
شانکر درد ندارد، اما بهشدت عفونی است. این زخم هر کجا که در تماس با باکتری بوده، مثلا داخل دهان، اندام جنسی یا مقعد ظاهر میشود. بهطور میانگین سه هفته طول میکشد تا زخم ایجاد شود اما ممکن است بین ۱۰ تا ۹۰ روز طول بکشد. زخم بین دو تا شش هفته باقی میماند.
در مرحله اولیه سفلیس چگونه انتقال می یابد؟
سفلیس از طریق رابطهی مستقیم با این زخم و معمولا حین رابطهی جنسی منتقل میشود.
۲. سفلیس ثانویه
در بیشتر موارد مرحلهی دوم سفلیس معمولا بهاشتباه بهعنوان بیماری دیگری تشخیص داده میشود. چرا که علائم این مرحله با سایر بیماری ها اشتراک دارد.
علائم:
قرمزی پوست بدون خارش (بیشتر در کف دست ها و پاها )
گلودرد
سردرد
التهاب و تورم غدد لنفاوی
بی حالی
تب
کاهش وزن
ریزش مو
درد مفاصل
۳. سفلیس نهفته
در مرحله ی نهفته و یا پنهان علائم اولیه و ثانویه از بین میروند و این مرحله هیچ علائم ظاهری ندارد، اما باکتری در بدن حضور دارد. این مرحله ممکن است سالها طول بکشد.
۴. مرحلهی سوم سفلیس
تقریبا ۱۵ تا ۳۰ درصد از افرادی که درمان نمیشوند به این مرحله میرسند.
مرحلهی سوم ممکن است سالها یا دهها سال بعد از تماس با عفونت اولیه رخ دهد.
این مرحله، زندگی انسان را بهخطر میاندازد.
علائم:
نابینایی
ناشنوایی
بیماریهای ذهنی
از دست دادن حافظه
تخریب بافتهای نرم و استخوانها
اختلالات عصبی
سکته مغزی
مننژیت
بیماریهای قلبی
نوروسفلیس (عفونت مغز یا نخاع )
روش تشخیص بیماری سفلیس
در صورتی که فکر میکنید ممکن است دچار بیماری سفلیس شده باشید، سریعا به دکتر مراجعه کنید. پزشک از شما نمونهی خون می گیرد و معاینهی فیزیکی کامل انجام میدهند. اگر زخمی وجود داشته باشد، ممکن است پزشک از زخم نمونه بگیرد تا حضور باکتریهای سفلیس را بررسی کند. اگر پزشک علائم عصبی مرحلهی سوم را در شما تشخیص دهد ممکن است نمونهی مایع نخاعی بگیرد تا حضور باکتریهای سفلیس را در آن بررسی کند. اگر باردار باشید ممکن است پزشک از شما آزمایش سفلیس بگیرد، چون ممکن است بدون اینکه بدانید باکتری در بدن حضور داشته باشد. این آزمایش اقدامی پیشگیرانه است تا جنین دچار سفلیس مادرزادی نشود. سفلیس مادرزادی میتواند باعث آسیبهای زیادی در نوزاد و حتی مرگ جنین شود.
درمان بیماری سفلیس
این بیماری در مراحل اولیه و ثانویه بهوسیلهی تزریق پنیسیلین ساده درمان میشود. پنیسیلین بهعنوان یکی از رایجترینآنتی بیوتیک ها معمولا در درمان سفلیس مؤثر است. افرادی که به پنیسیلین حساسیت دارند با یک آنتیبیوتیک دیگر مثلا دوکسی سایکلین، آزیترومایسین یا سفتریاکسون درمان میشوند. اگر مبتلا به نوروسفلیس باشید، دوز روزانه پنیسیلین را بهصورت تزریقی دریافت میکنید. در این مرحله معمولا باید مدت کوتاهی در بیمارستان بستری شوید. متأسفانه آسیب حاصل از مرحلهی پیشرفتهی سفلیس بازگشتناپذیر است. میتوان باکتری را از بین برد، اما در این مرحله درمان بیشتر بر از بین بردن درد و ناراحتی تمرکز دارد.
هنگام درمان از ارتباط جنسی بپرهیزید و تا زمانی که تمام زخمهای شما برطرف نشده و پزشک به شما اطلاع نداده است که میتوانید دوباره ارتباط برقرار کنید، از تماس جنسی خودداری کنید. اگر متأهل هستید همسر شما هم باید تحت درمان قرار گیرد و تا پایان درمان، هر دو از ارتباط جنسی بپرهیزید.
روش های پیشگیری از بیماری سفلیس
ارتباط جنسی سالم
استفاده از کاندوم هنگام رابطه جنسی
استفاده از کاندوم هنگام رابطه دهانی
انجام مرتب آزمایشهای مربوط به بیماریهای مقاربتی
پرهیز از به کار بردن سوزن تزریق مشترک
پیامدهای ناگوار سفلیس
۱. مادران باردار مبتلا به سفلیس و نوزادان
چه خطری مادران باردار مبتلا به سفلیس را تهدید می کند؟
سقط جنین
زایمان زودرس
انتقال بیماری از مادر به جنین
سفلیس مادر زادی
انتقال بیماری سفلیس از مادر به جنین را سفلیس مادر زادی می گویند.
سفلیس مادرزادی میتواند منجر به مرگ شود.
علائم سفلیس مادرزادی در نوزاد:
نقص عضو
تأخیر در رشد
تشنج
قرمزی پوست
تب؛
تورم کبد یا طحال
کم خونی
زردی
زخمهای عفونی
در صورت تشخیص ندادن به موقع بیماری ممکن است نوزاد دچار مشکلات زیر شود:
آسیب جدی به :
استخوان
دندان
چشم
گوش
مغز
۲. ایدز
بیماران سفلیس بیشتر در معرض ابتلا به ایدز هستند.
چرا؟
به دلیل اینکه زخمهایی بیماری سفلیس ورود ویروس ایدز را راحت تر میکنند. البته افراد مبتلا به ایدز ممکن است علائم سفلیس را متفاوت با دیگران داشته باشند. اگر مبتلا به ایدز هستید، با پزشکتان در مورد تشخیص علائم سفلیس صحبت کنید.
چگونه تشخیص دهیم که باید آزمایش سفلیس بدهیم؟
با توجه به اینکه در مرحله ی اول علائم بیماری بسیار ضعیف است و در مرحله ی دوم علائم بیماری با بیماری های دیگر مشترک است، در مرحله ی سوم بیماری نهفته بوده و علامتی ندارد و در مرحله ی آخر نیز بیماری به مرحله ی پیشرفته رسیده و درمان آن سخت دشوار است . بهترین زمان برای تشخیص بیماری مرحله ی اول و دوم است. و تنها راه تشخیصانجام آزمایش خون می باشد. بنابراین در صورت موارد زیر حتما به پزشک مراجعه کرده و اقدام به آزمایش تشخیص سفلیس نمایید:
با فردی که ممکن است دچار سفلیس باشد، ارتباط جنسی ناسالم داشتهاید
در دوران بارداری هستید
در زندان هستید
در صورتی که جواب آزمایش مثبت بود چه کنیم؟
مصرف آنتیبیوتیک
اجتناب از رابطهی جنسی
قرار گرفتن شریک جنسی فرد بیمار تحت آزمایش و درمان
منبع : healthline