بیماری سارکوئیدوز چیست؟ علت و علائم بیماری سارکوئیدوز کدامند؟ سارکوئیدوز چگونه تشخیص داده میشود و از چه داروهایی برای درمان بیماری سارکوئیدوز استفاده کنیم؟
در این مجله به پرسش های بالا پاسخ خواهیم داد.
سارکوئیدوز یک بیماری ناشناخته است که سبب ایجاد توده های کوچک قرمز بر روی بافت ها و تورم میشود و معمولا بر ریه ها و پوست تاثیر میگذارد. بهتر است بدانید که در حال حاضر هیچ درمانی برای بیماری سارکوئیدوز وجود ندارد اما علائم این بیماری را میتوان با مصرف داروها کاهش داد. بیماری سارکوئیدوز عفونی نیست به این معنا که از فردی به فرد دیگر منتقل نمی شود.
علائم بیماری سارکوئیدوز چیست؟
علائم سارکوئیدوز با توجه به اینکه کدام عضو تحت تاثیرِ این بیماری قرار گرفته است متفاوت است و همانطور که گفتیم سارکوئیدوز اغلب بر ریه ها و پوست تاثیر میگذارد.
ریه ها: ریه ها در حدود 70درصد از افراد مبتلا به بیماری سارکوئیدوز تحت تاثیر قرار میگیرند که به عنوان سارکوئیدوز ریوی شناخته میشود. علائم اصلی آن شامل ضعف در تنفس و سرفه خشک و مداوم است. برخی از افراد مبتلا به سارکوئیدوز ریوی درد و ناراحتی در سینه خود تجربه میکنند.
پوست: پوست یکی دیگر از قسمت هایی میباشد که در افراد مبتلا به بیماری سارکوئیدوز تحت تاثیر قرار میگیرد و میتواند باعث ایجاد بثورات و لکه های قرمز به خصوص بر روی سینه ها شود.
اگر سایر اندام ها آسیب ببینند ممکن است برخی از علائم زیر را تجربه کنید:
- تورم در صورت , گردن , زیر بغل و کشاله ران
- خستگی و احساس ناخوشایند
- درد مفاصل
- سرفه مداوم
- ریتم غیر طبیعی قلب
- گرفتگی یا مسدود شدن بینی
- درد در استخوان ها
- سنگ کلیه
- سردرد
- تنگی نفس
در بسیاری از افراد مبتلا به بیماری سارکوئیدوز علائم اغلب بدون درمان در چند ماه یا چند سال بهبود می یابند زیرا علائم آنها شَدید نمی باشد. با این حال سارکوئیدوز در برخی افراد در طول زمان شدت می یابد که به عنوان سارکوئیدوز مزمن شناخته میشود.
علت بیماری سارکوئیدوز چیست؟
سیستم ایمنی بدن معمولا با آزاد کردن گلبول های سفید خون با میکروب ها و عفونت ها مبارزه میکند. تصور میشود که بیماری سارکوئیدوز زمانی اتفاق می افتد که سیستم ایمنی بدن شروع به حمله به بافت ها و اندام ها کند و التهاب ناشی از آن باعث ایجاد گرانولوم ها در اندام ها میشود. در حال حاضر هنوز مشخص نشده است که چرا سیستم ایمنی به اندام های خودی حمله میکند.
همچنین ممکن است برخی از عوامل محیطی و ژنتیکی در ایجاد سارکوئیدوز نقش داشته باشند به عنوان مثال مواردی وجود دارند که نشان میدهند این بیماری در بعضی از اعضای خانواده اتفاق افتاده اما به این معنا نمی باشد که بگوییم این بیماری همیشه به ارث برده میشود.
سارکوئیدوز میتواند هر فردی را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد اما معمولا در افراد بین 20 تا 40 سال اتفاق می افتد و در دوران کودکی نادر است.
این بیماری بر همه ی افراد در هر جنسیتی تاثیر میگذارد اما زنان بیشتر از مردان به این بیماری مبتلا میشوند.
بیماری سارکوئیدوز چگونه تشخیص داده میشود؟
تعدادی از تست های مختلف ممکن است برای تشخیص بیماری سارکوئیدوز مورد استفاده قرار گیرند که عبارتند از:
در برخی موارد پزشک ممکن است بخواهد ریه های شما را با استفاده از یک لوله ی طولانی نازک و انعطاف پذیر با منبع نور و یک دوربین که در انتهای آن قرار گرفته است مورد بررسی قرار دهد(آندوسکوپی) , یک نمونه کوچک از بافت ریه ممکن است در طی این آزمایش برداشته شود تا پزشک بتواند آن را با میکروسکوپ بررسی کند(بیوپسی).
چگونه بیماری سارکوئیدوز درمان میشود؟
اکثر افراد مبتلا به سارکوئیدوز نیاز به درمان ندارند زیرا این بیماری اغلب به خودی خود معمولا ظرف چند ماه تا چند سال از بین میرود. اما گاهی داروهای زیر تجویز میشوند:
▪️کورتیکواستروئیدها: این داروهای ضد التهابی به عنوان اولین گزینه برای درمان بیماری سارکوئیدوز استفاده میشوند. کوتیکواستروئیدها را میتوان به صورت مستقیم به ناحیه آسیب دیده اعمال کرد مانند کرم بر روی ضایعات پوست و یا قطره به چشم.
▪️داروهایی که سیستم ایمنی را سرکوب میکنند: داروهایی مانند متوترکسات و آزاتیوپرین باعث کاهش التهاب ناشی از اختلال در سیستم ایمنی میشوند.
▪️هیدروکسی کلروکین: هیدروکسی کلروکین برای رفع بثورات پوستی ممکن است تجویز شود.
▪️پیوند عضو: در صورتی که شدت بیماری سارکوئیدوز شدید باشد و به ریه ها قلب و کبد آسیب های زیادی را وارد کند ممکن است پزشکان پیوند عضو را در نظر بگیرند.
و در آخر چند نکته که افراد مبتلا به بیماری سارکوئیدوز باید رعایت کنند:
▪️سیگار را ترک کنید.
▪️در معرض گرد و غبار, مواد شیمیایی و گازهای سمی قرار نگیرید.
▪️یک رژیم متعادل و سالم داشته باشید.
▪️مایعات زیادی بنوشید.