پمفیگوس از بیماری های خود ایمنی است و هنگامی رخ میدهد که سیستم ایمنی بدن به بافت های سالم حمله کند. در بیماری پمفیگوس , سیستم ایمنی بدن به سلول های پوستی به نام کراتینوسیت ها آسیب وارد میکند و باعث ایجاد لکه های قرمز و زخمهایی بر روی پوست میشود و این زخم ها میتوانند دردناک و غیرمنتظره باشند .
علت بیماری پمفیگوس چیست؟
پمفیگوس یک اختلال پوستی است و مسری نمی باشد و در اغلب موارد ناشناخته است که چه چیزی باعث بیماری میشود. به طور معمول در افراد سالم , سیستم ایمنی بدن به مهماجمان خارجی مانند ویروس ها و باکتری ها باید حمله کند اما در افرادی که مبتلا به بیماری پمفیگوس هستند سیستم ایمنی بدن به اشتباه به سلول های سالم حمله میکند.
به ندرت بیماری پمفیگوس به عنوان یک عارضه جانبی از مصرف برخی داروها مانند داروهای فشارخون ایجاد میشود.
انواع بیماری پمفیگوس :
بیماری دارای دو نوع اصلی میباشد که عبارتند از:
1/ Pemphigus vulgaris :
این نوع از اغلب با تاول هایی در دهان و سپس غشای مخاطی یا دستگاه تناسلی شروع میشود. در این نوع پمفیگوس , تاول ها معمولا دردناک هستند اما خارش ندارند.
2/ Pemphigus foliaceus:
این نوع از پمفیگوس معمولا غشای مخاطی را تحت تاثیر قرار نمی دهد و تاول ها دردناک نیستند و ممکن است بر روی هر قسمتی از پوست تاثیر بگذارند اما بیشتر تاول ها بر روی سینه , پشت و شانه به وجود می آیند.
عوارض جانبی ناشی از بیماری پمفیگوس عبارتند از:
زخم های باز بیماری باعث ایجاد عفونت میشوند و در صورتی که این عفونت به جریان خون نفوذ کند میتواند کشنده باشد. همچنین این بیماری باعث مشکلاتی در لثه ها و گاهی موجب از دست دادن دندان ها میشود.
بیماری پمفیگوس چگونه تشخیص داده میشود؟
تاول ها با تعدادی از شرایط رخ میدهند بنابراین تشخیص بیماری میتواند دشوار باشد. پزشک ابتدا پوست شما را مورد بررسی قرار میدهد و سپس علاوه بر این ممکن است:
انجام بیوپسی پوست: در این آزمایش یک تکه بافت از زخم ها و تاول ها برداشته میشود و به وسیله میکروسکوپ مورد بررسی قرار میگیرد.
آندوسکوپی : اگر نوعِ بیماری پمفیگوس شما ولگاریس است ممکن است پزشک از شما بخواهد تا آزمایش آندوسکوپی را انجام دهید تا زخم های گلوی شما را مورد بررسی قرار دهد. در این روش پزشک یک لوله انعطاف پذیر(آندوسکوپ) در داخل گلو قرار میدهد و به بررسی گلو میپردازد.
همچنین پزشک ممکن است از شما بخواهد آزمایش خون انجام دهید.
چگونه بیماری پمفیگوس را درمان کنیم؟
درمان معمولا با داروهایی آغاز میشود که میتوانند به کاهش نشانه ها و علائم ناشی از بیماری پمفیگوس کمک کنند.
داروهای تجویزی زیر ممکن است به تنهایی یا به صورت ترکیبی بسته به نوع و شدت بیماری مورد استفاده قرار گیرند:
کورتیکواستروئیدها یکی از گزینه های درمان میباشند. افرادی که بیماری پمفیگوس خفیف دارند ممکن است کرم کورتیکواستروئید برای آنها کافی باشد اما دیگران باید از قرص های پردنیزولون استفاده کنند.
دقت داشته باشید که استفاده از کورتیکواستروئیدها برای مدت طولانی یا دوز بالا ممکن است عوارض جانبی جدی مانند افزایش قند خون , افزایش خطر ابتلا به عفونت , آب مروارید , گلوکوم و یا کاهش مقاومت استخوان ها را در بر داشته باشد به همین علت از مصرف خودسرانه کورتیکواستروئیدها اجتناب کنید و ابتدا با پزشک در رابطه با حد مجاز مشورت کنید.
داروهایی نظیر آزاتیوپرین میتوانند به حفظ سیستم ایمنی بدن کمک میکنند اما ممکن است عوارض جانبی جدی مانند افزایش خطر ابتلا به عفونت را به همراه داشته باشند به همین علت قبل از استفاده از این دارو حتما با پزشک مشورت کنید.
آنتی بیوتیک ها نیز برای درمان توصیه میشوند. داروهای ضد ویروسی و داروهای ضد قارچ ممکن است برای کنترل یا جلوگیری از عفونت استفاده شوند.
داروهای دیگر: سایر داروهایی که به تعادل سیستم ایمنی بدن کمک میکنند عبارتند از ایمونوگلوبولین و داپسون
همچنین گاهی اوقات برخی از افراد مبتلا به بیماری پمفیگوس ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشند.