همه ی ما در طول زندگیمان دچار مشکل اسهال شده ایم. علائم این بیماری شامل دل پیچه و نفخ شکم دارد. اسهال راه دفاعی است که بدن با اختلالات دستگاه گوارشی برخورد میکند. معمولا اسهال شدید بیش از ۲ هفته طول میکشد. در ادامه عوامل مختلف ایجادکننده، روش های درمان اسهال و سایر باید ها و نباید ها پیرامون این عارضه ل آورده شده است.
عوامل مختلف ایجاد کننده اسهال:
عفونت ویروسی
عفونت باکتریایی
مسمومیت غذایی
آنتی بیوتیک مصرفی
آب آلوده به ذرات عفونی
اسهال شایع در کودکان اسهال عفونی است و این اسهال معمولا عامل ویروسی دارد. مسافرت نیز ممکن است عامل به وجود آورنده ی اسهال باشد، به ویژه وقتی به مناطق توسعهنیافته با آبهای آلوده سفر کرده باشید.مسمومیت غذایی به وجود آمده بر اثر نگهداری نامناسب مواد غذایی نیز از عوامل اسهال است.
در ادامه موثرترین راه کارهای کنترل اسهال را برایتان آورده ایم.
راه کارهای کنترل و درمان اسهال:
هیدراتاسیون بدن
وقتی که دچار اسهال میشوید، هیدراته نگه داشتنبدن یکی از مهمترین راه هاست. کم شدن آب بدن در زمان اسهال بسیار خطرناک است و حتی میتواند در کودکان و افراد مسن کشنده باشد. نوزادانی که بیماری اسهال گرفته اند، باید شیر مادر یا شیر خشک خود را ادامه دهند.
برای درمان اسهال در کودکان، مقدار کمی از محلولهای هیدراسیونی باید بمدام استفاده شود. این محلول ها بدون نسخه ی پزشک نیز قابل تهیه از داروخانه ها هستند. آب نبات هایی نیاز به همین منظور وجود دارد.
برای بزرگسالان سایر نوشیدنی ها و محلولهای هیدراسیون به یک اندازه مؤثر است. شیر، نوشابه و سایر نوشیدنیهای گازدار و یا کافئیندار نباید مصرف شود .
پروبیوتیکها
پروبیوتیکها سرشار از باکتریهای مفید هستند که در سیستم گوارشی فعالیت میکنند .این میکروارگانیسمهای زنده در بعضی از غذاها وجود دارند، مانند:
پنیر
آب لبو
شکلات تلخ
زیتون از نوع سبز
کفیر
خیارشور
نان خمیر ترش
ماست
این مواد به صورت پودر و قرص نیز ارائه می شوند.
وجود این باکتریهای مفید در بدن، برای عملکرد طبیعی دستگاه گوارش ضروری است. این باکتریها نقش اساسی در حفاظت از روده ها در برابر عفونتها بازی میکنند.
زمانی که دستگاه گوارش شما توسط ویروسها تحت تأثیر قرار گرفته باشد، شما دچار بیماری اسهال میشوید. در چنین شرایطی پروبیوتیکها موجب تعادل باکتریها در روده شده و حال شمارا بهبود می بخشند.
ساکارومیسس بولاردی نام پروبیوتیک مخمر است این ماده نیز مانند باکتریها عمل میکند و میتواند در بهبود اسهال ناشی از آنتیبیوتیکها مؤثر باشد.و در اسهال های مسافرتی نیز موجب بهبود گردد اما از آنجایی که این ماده مخمر است، کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، باید در استفاده از آن بیشتر احتیاط کنند.
البته در شرایط اسهال شدید باید فرد تحت مراقبت های پزشکی قرار گرفته و از خود درمانی مصرف هر چیزی امتناع کند.
داروهایی که می توانید بدون نسخه دریافت کنید :
اگر سرایط شما وخیم نیست می توانید جهت بهبود بیماری خود از داروهای زیر استفاده کنید. این داروها بدون نسخه نیز به شما فروخته می شوند:
بیسموت ساب سالیسیلات
لوپرامید
این داروها باعث کاهش علائم دردناک اسهال می شوند و علت اصلی را درمان نمی کنند. کسانی که دچار بیماری اسهال مزمن هستند، نباید بدون مشورت با پزشک این داروها را استفاده کنند. اسهال مزمن، اسهالی است که بیش از ۱۴ روز طول بکشد. علت ایجاد این نوع اسهال مختلف است.
در صورتی که کودک دچار اسهال شود، باید بیشتر احتیاط کرد. کم شدن آب بدن ناشی از اسهال در کودکان میتواند خطر زیادی به همراه داشته باشد. کم آبی شدید بدن میتواند موجب مرگ شود. داروهای بدون نسخه، برای درمان اسهال کودکان به هیچ عنوان توصیه نمیشود، پس بهتر است در این موارد با پزشک خود مشورت کنید. کودکان زیر ۳ ماه را که دچار اسهال شدهاند، باید فورا نزد پزشک برد. و در بیشتر موارد این کودکان بستری خواهند شد.
در صورتی که دچار اسهال خونی شده اید و یا علائمی مثل تب و دلپیچهی شدید را به همراه اسهالی که روزبهروز بدتر میشود داریدباید حتما به پزشک مراجعه کنید.
غذاهای مفید جهت درمان اسهال :
برخی از غذاها به بهبود اسهال و درمان آن کمک می کنند . غذاهایی که فیبر کمی دارند می توانند مفید باشند. غذاهای مفید برای درمان اسهال مانند :
موز
برنج
سیب رنده شده
نان تست
بلغور جو دوسر
سیب زمینی آبپز یا پخته شده
مرغ آب پز بدون پوست
سوپ مرغ
غذاهایی که نباید در زمان اسهال خورده شوند :
غذاهای سرخشده و چرب در زمان اسهال نباید مصرف شوند. غذاهای فیبر دار نیز نباید مصرف شود مانند سبوس ، میوهها و سبزیجاتی که باعث افزایش نفخ میشوند. در زمان اسهال نباید غذاهای زیر خورده شود :
شیرینکنندههای مصنوعی
لوبیا
توتها
کلم بروکلی
کلم
گل کلم
نخود
قهوه
ذرت
بستنی
شیر
نخودفرنگی
فلفل
چای
آلو
سبزیجات با برگهای سبز (مثل کاهو)
منبع: healthline