شاید تا به حال بسیار با واژه هیپنوتیزم برخورد کرده باشید. این عملکرد برای خیلی ها حقه بازی و برای افرادی دیگر جای سوال است. آیا واقعا هیپنوتیزم عملکرد موثری دارد؟ در ادامه به کلیات روش می پردازیم.
ما از عملکرد چه میدانیم؟
هیپنوزیتم در مقالات جدید نوعی کنترل ضمیر خود آگاه است. این عملکرد می تواند مستقیم روی سیستم عصبی کنترل داشته باشد و تغییرات ریز و درشتی در مغز به وجود آورد.
قیاس و تلقین دو عنصر اصلی محوریت هیپنوتیزم هستند. قیاس بین گذشته و حال، قیاس بین بود و نبود و قیاس بین هر آنچه در مغز وجود دارد.
تلقینهای هیپنوتیزمی معمولا بهعنوان مفاهیم کلی بیان میشوند که در ظاهر موجب پاسخهای غیرمستقیم از شرکتکننده میشوند. برخی شرکتکنندگان تصور میکنند که هیچ کنترلی بر روی این موقعیت ندارند.
برخی مردم قابلیت تلقینپذیری بیشتری نسبت به دیگران دارند. طبق نتایج محققان، کسانی که در هیپنوتیزم از این قابلیت برخوردار هستند، احتمالا حالت فکری آزادتری دارند.
حالت تلقینپذیری در هیپنوتیزم یعنی بتوانیم: تغییراتِ تلقینشده در زمینهی فیزیولوژی، ادراکات، احساسات، افکار یا رفتار را تجربه کنیم.
روشهای تصویربرداری عصبی نشان میدهد که افرادی که از قابلیت تلقینپذیری بالایی برخوردار هستند، در قشر جلوی مخ و سینگولیت کورتکسشان سطح فعالیت بالاتری در مراحل مختلف هیپنوتیزم دارند.
هیپنوتیزم چه تاثیری روی ادراک انسان دارد؟
این عامل از نظر محققان نوعی پدیده تمرکز به حساب می آید. چرا که نه تنها عاملی است که اولا با تمرکز شکل گرفته بلکه می تواند با به وجود آوردن تمرکز ضایعات روحی و جسمی را حل و فصل کند.
برای مثال، از عمل تلقین برای تحریک ادراکپریشی (در این حالت فرد میتواند اشیا و اشکال را حس کند اما قادر به تشخیص هوشیارانهی آنها نیست) استفاده شده است. در آزمایشهای دیگر، نقش تلقین برای دستکاری فرایند بصری (نوعی توانایی مغز در تشخیص اشیا در فضا و بازشناسی حالتهای آن) تعریف میشود.
بیشتر این تأثیرات، هیپنوتیزم را به نمایشی جذاب تبدیل میکرده که وقتی بهعنوان یک حقهی جادویی استفاده میشده، موجب ترس و خنده میشده است. هرچند، عمل هیپنوتیزم گاه و بیگاه توجهات مختلفی را به خود جلب کرده، اما شاهکارهای «هیپنوتیزمکنندههای» آماتور باعث شکلگیری نتایج غمانگیزی شده است.
کاربرد هیپنوتیزم
در هیپنوتیزم قابلیت نهفتهای برای ایجاد تغییر در ادراک وجود دارد. این چیزی است که بهعنوان رویکرد درمانی مکمل، جایگاه تازهای پیدا کرده است.
درحال حاضر، در اروپا و آمریکا، هیپنوتیزمدرمانی برای کمک به بسیاری از موقعیتهای پزشکی و درمانی استفاده میشود. همچنین این روش درمانی، به افراد برای رهایی از عادت های منفی که تأثیر جدی بر سلامتشان داشته کمک میکند.
هیپنوتیزمدرمانی در موارد ذکرشده در پایین به کمک افراد آمده است:
سندروم روده تحریکپذیر (IBS)
مطالعات نشان میدهد که هیپنوتیزم میتواند برای مدتی کوتاه، در تسکین نشانههای سندروم روده تحریک پذیر مؤثر باشد. تأثیرات طولانیمدت این روش هنوز بهطور قطعی آزمایش نشده است.
۲. بیخوابی و اختلالات خواب
هیپنوتیزم میتواند به کنترل بی خوابی، کنترل کابوس دیدن شبانه و عوامل ترس از خواب (که معمولا بر کودکان بین ۷ تا ۱۲ سال تأثیر میگذارد) کمک کند. همچنین اختلالات خواب غیرمعمولیتر، مثل راه رفتن در خواب نیز با این روش درمان میشود. تمدد اعصاب و کنترل تنفس نیز با کمک هیپنوتیزم امکانپذیر است.
۳. میگرن
برخی مطالعات نشان میدهد که هیپنوتیزم میتواند در درمان میگرن ها و سردردهای عصبی مؤثر باشد. به دلیل اثرات جانبی پایین در روش هیپنوتیزم، این روش درمان جایگزین مطلوبی به حساب بیاید.
. کنترل دردهای بالینی
هیپنوتیزم میتواند بر عوارض برخی جراحیها اثر تسکینبخش داشته باشد. مطالعات دربارهی اثربخشی هیپنوتیزم حاکی از آن است که احتمالا استفاده از این روش میتواند به زنان در کنترل درد زایمان کمک کند. هرچند مشاهدات متغیری در این زمینه وجود دارد.
۵. ترک سیگار
تحقیقات دقیق «مرکز ملی پزشکی مکمل و جایگزین (NCCAM)» بر این ادعاست که هیپنوتیزمدرمانی، بهخصوص وقتی با روشهای درمانی دیگر ادغام شده باشد، میتواند به کسانی که قصد ترک سیگار را دارند، کمک زیادی کند. در این مورد نیز نتایج گوناگونی بهدست آمده است.
کاربردهای خانگی از روشهای هیپنوتیزم درمانی
بهطور چشمگیر و رو به افزایشی، «تلقین به نفس» و «تکنیکهای تلقین هیپنوتیزمی» بهعنوان نوعی روش «هک زندگی» (استفاده از روشهای سریع و میانبر برای حل مشکل و رسیدن به نتیجه دلخواه) قلمداد میشوند. بیشتر مواقع، متخصصانِ هیپنوتیزم و تبلیغات رسانهها، روشهای تلقین به نفس را نوعی میانبُر برای رسیدن به آرامش و افزایش اعتماد به نفس معرفی میکنند.
پیشنهاد محققان برای نتیجهگیری بیشتر از این روشهای ساده، داشتن درجه بالایی از تلقینپذیری است. آنها گاهی به مراجعهکنندگان توصیه میکنند تا این تکنیکها را بهعنوان مکمل درمانهای تخصصی در خانه تمرین کنند.
یکی از کاربردهای عجیب استفاده از روش تلقین در هیپنوتیزم، در یکی از کتابهای کودکان استفاده شده است. کارل فورسن Carl Forssen نویسندهی سوئدی با داشتن دانش روانشناسی در کتابش بهنام «خرگوشی که میخواهد بخوابد» از این تکنیک برای به خواب بردن کودکان بدون هیچ جنجال اضافهای بهره برده است.
منبع: Medicalnews