کبد چرب یا استئاتوز کبدی اصطلاحی است که میزان چربی موجود در کبد را توصیف میکند. داشتن مقداری چربی در کبد طبیعی است، اما اگر مقدار چربی بیش از حد زیاد باشد میتواند به یک مشکل سلامتی تبدیل شود. کبد دومین عضو مهم در بدن به شمار میرود. کار آن این است که که همه چیز هایی که می خوریم یا می نوشیم را پردازش کند و همه مواد مضر را از خون تصفیه کند. اگر چربی بیش از حد وجود داشته باشد این روند قطع می شود.
این بیماری زمانی بوجود می آید که بیشتر از ۳ الی ۵ درصد وزن کبد شما را چربی تشکیل می دهد.
کبد به طور معمول خود را با بازسازی سلول های کبدی جدید، زمانی که قدیمی تر ها آسیب دیده اند ، تعمیر و بازسازی می کند. هنگامی که آسیب مکرر به کبد وارد می شود، زخم هایی دائمی رخ می دهد، این بیماری سیروز کبدی نام دارد. این بیماری یک وضعیت برگشت پذیر است، که اغلب با تغییر سبک زندگی حل می شود. در بسیاری از موارد کبد چرب علائمی ندارد. این بیماری باعث آسیب دائمی ای نمی شود مگر آنکه به مراحل پیشرفته رسیده باشد.
علائم کبد چرب چیست؟
کبد چرب معمولا نشانه های زیاد و مرتبطی ندارد. ممکن است احساس خستگی و یا ناراحتی ناگهانی شکمی داشته باشید. کبد شما ممکن است اندکی بزرگ شود، که پزشک شما میتواند طی یک معاینه فیزیکی آن را تشخیص دهد.
با این حال چربی بیش از حد در کبد می تواند باعث التهاب شود. اگر کبد ملتهب شود، شما ممکن است علائمی مانند موارد زیر داشته باشید:
- اشتهای ضعیف
- کاهش وزن
- درد شکم
- ضعف فیزیکی
- خستگی
- گیجی
اگر کبد چرب به سیروز و نارسایی کبدی پیشرفت کند، ممکن است شامل علائم زیر باشد:
- بزرگ و پر مایع شدن شکم
- زردی پوست و زردی چشم
- گیجی
- زمینه خونریزی آسان
علل بوجود آمدن کبد چرب:
شایع ترین علت الکل و نوشیدنی های الکلی است. کبد چرب هنگامی ایجاد می شود که بدن بیش از حد چربی ایجاد می کند این چربی ها در سلول های کبدی ذخیره می شوند که در آن جا روی هم انباشته شده تا بیماری کبد چرب را شکل دهند.
خوردن رژیم غذایی با چربی بالا و قند بالا ممکن است به طور مستقیم به کبد چرب منجر نشود، اما می تواند به بوجود آمدن آن کمک کند.
دیگر علل شایع کبد چرب عبارتند از:
- چاقی
- سطح بالای چربی خون
- دیابت
- ژنتیکی و ارثی
- کاهش وزن خیلی سریع
- عوارض جانبی برخی از دارو ها، از جمله آسپیرین، استروئید، تموکسیفن و تتراسیکلین
انواع کبد چرب:
بیماری کبد چرب غیر الکلی
بیماری کبد چرب غیر اکلی(NAFLD) زمانی ایجاد می شود که کبد برای از بین بردن چربی ها دچار مشکل می شود، که سبب افزایش در بافت کبد می شود. علت آن مربوط به الکل نمی باشد.NAFL زمانی که بیش از ۱۰ درضد از کبد را چربی تشکیل می دهد تشخیص داده می شود.
کبد چرب الکلی
کبد چرب الکلی اولین مرحله بیماری های التهابی کبدی است. نوشیدنی های الکلی به کبد آسیب می رساند و در نتیجه کبد نمی تواند باعث کاهش چربی ها شود. پرهیز از الکل به احتمال زیاد باعث فروکش کردن این نوع کبد چرب می شود.
استاتو هپاتیت غیر الکلی(NASH)
هنگامی که چربی کافی بوجود می آید منجر به تورم کبد می شود. اگر علت اصلی آن الکل نباشد به آن استاتو هپاتیت غیر الکلی گویند. این بیماری می تواند عملکرد کبدی را مختل کند.
علائم آن شامل:
- از دست دادن اشتها
- حالت تهوع
- استفراغ
- درد شکم
- زردی
استاتو هپاتیت اگر بدون درمان باقی بماند ، می تواند به زخم های دائمی کبد و نهایتا نارسایی کبدی برسد.
کبد چرب چگونه درمان می شود؟
برای درمان این بیماری هیچ دارو و یا جراحی خاصی وجود ندارد. در عوض، دکتر شما ممکن است توصیه هایی برای کاهش عوامل خطر ارائه کند، که شامل:
- مدیریت کلسترول خون شما و کاهش مصرف قند و اسید های چرب اشباع شده
- کاهش وزن
- کنترل قند خون
اگر به علت چاقی و یا عادات غذایی ناسالم کبد چرب دارید، ممکن است پزشکتان توصیه کند که فعالیت بدنیتان را افزایش دهید و انواع خاصی از مواد غذایی را از رژیمتان حذف کند. شما همچنین می توانید بیماری را با کاهش یا حذف غذاهای چرب و مواد غذایی با قند بالا از رژیم غذایی خود شکست دهید. غذاهای سالم مانند میوه، سبزیجات و غلات سبوس دار را انتخاب کنید. گوشت قرمز را با پروتئین های حیوانی بدون چربی مانند مرغ و ماهی جایگزین کنید.
منبع: healthline