سندرم تونل کارپال: علل، علائم و روش‌های درمان موثر

سندرم تونل کارپال (CTS) یکی از شایع‌ترین آسیب‌های مرتبط با کار است که به عنوان یکی از بیماری‌های اداری نیز شناخته می‌شود. این سندرم بیشتر در افرادی رخ می‌دهد که به طور مداوم و مکرر از مچ دست و انگشتان دست استفاده می‌کنند، مانند کار با کامپیوتر یا انجام فعالیت‌های دستی تکراری. فشار بر عصب مدیان، که از میان تونل کارپال در مچ دست عبور می‌کند، منجر به علائم دردناک و گاهی فلج موقت می‌شود. در این مقاله به بررسی علل، علائم و روش‌های درمان سندرم تونل کارپال می‌پردازیم.

علل شایع سندرم تونل کارپال

سندرم تونل کارپال زمانی رخ می‌دهد که فشار بر عصب مدیان در تونل کارپال افزایش می‌یابد. این عصب مسئول انتقال حس و حرکت به برخی از انگشتان و دست است. برخی از عوامل شایع که باعث بروز این سندرم می‌شوند عبارتند از:

1. فشار مداوم بر عصب محیطی

حرکات تکراری مچ دست، مانند کار با کامپیوتر، کار با ماشین‌آلات ارتعاشی یا حمل اشیای سنگین می‌تواند باعث التهاب تاندون‌ها و رباط‌ها شود که این امر فشار بر عصب مدیان را افزایش می‌دهد.

2. بیماری‌های مرتبط با سلامت

برخی از بیماری‌ها می‌توانند به افزایش خطر ابتلا به سندرم تونل کارپال کمک کنند. این بیماری‌ها شامل آرتریت، دیابت، نقرس و کم‌کاری تیروئید می‌شوند. تغییرات هورمونی در زنان، به‌ویژه در دوران بارداری یا یائسگی، نیز می‌تواند باعث افزایش خطر ابتلا به این سندرم شود.

3. استفاده از رایانه

امروزه، یکی از مهم‌ترین عوامل افزایش تعداد مبتلایان به سندرم تونل کارپال، استفاده مکرر از رایانه و انجام کارهای اداری با مچ خمیده است.

علائم سندرم تونل کارپال

علائم این سندرم می‌توانند از خفیف تا شدید متغیر باشند و معمولاً در یک یا چند انگشت دست یا مچ رخ می‌دهند. برخی از علائم شایع سندرم تونل کارپال عبارتند از:

• احساس درد و سوزش در انگشتان یا مچ دست.
• بی‌حسی یا داغ شدن انگشتان، به‌ویژه در شب.
• احساس سنگینی و سختی در حرکت دست‌ها و مچ.
• تغییرات دمایی مکرر در دست‌ها (مانند دست‌های سرد و گرم مکرر).
• تعریق زیاد در دست‌ها و تغییر رنگ پوست در ناحیه آسیب‌دیده.

افراد در معرض خطر سندرم تونل کارپال

گروه‌های شغلی و افرادی که به دلیل نوع کار خود به طور مکرر از مچ دست استفاده می‌کنند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این سندرم هستند. برخی از این گروه‌ها عبارتند از:

• کاربران کامپیوتر که ساعت‌های طولانی با کیبورد و ماوس کار می‌کنند.
• کارگران صنعتی که با ماشین‌آلات ارتعاشی تماس مداوم دارند.
• افراد بالای 35 سال به‌ویژه زنان که سه برابر بیشتر از مردان به این سندرم مبتلا می‌شوند.
• زنان باردار به دلیل افزایش وزن و تغییرات هورمونی.
• افرادی که به دلیل شکستگی مچ دست یا بیماری‌های مزمن مانند آرتریت، دیابت و نارسایی کلیوی به این مشکل دچار می‌شوند.

روش‌های درمان سندرم تونل کارپال

هدف اصلی درمان سندرم تونل کارپال، کاهش فشار روی عصب مدیان و تسکین درد و التهاب است. برخی از روش‌های درمانی که می‌توانند به بهبود این سندرم کمک کنند عبارتند از:

1. استراحت دادن به مچ دست

درمان اولیه معمولاً شامل استراحت دادن به مچ دست و اجتناب از فعالیت‌های مکرر است. به طور معمول، مچ دست باید حداقل به مدت 2 هفته استراحت داده شود تا از آسیب بیشتر جلوگیری شود.

2. استفاده از اسپلینت مچ دست

بی‌حرکت کردن مچ دست با استفاده از اسپلینت می‌تواند به کاهش فشار بر عصب مدیان کمک کند و از خم شدن مچ و آسیب مجدد جلوگیری کند.

3. استفاده از بسته‌های یخ

در صورت وجود تورم در ناحیه مچ دست، استفاده از بسته‌های یخ می‌تواند به کاهش التهاب و کاهش درد کمک کند.

4. اجتناب از فعالیت‌های تشدیدکننده

برای کاهش علائم، باید از انجام فعالیت‌هایی که می‌توانند باعث تشدید علائم شوند، مانند استفاده طولانی از رایانه یا حمل اجسام سنگین، پرهیز کرد.

نتیجه‌گیری

سندرم تونل کارپال یکی از مشکلات شایع در افرادی است که به طور مداوم از مچ دست و انگشتان خود استفاده می‌کنند، به ویژه کاربران کامپیوتر و افرادی که کارهای دستی مکرر انجام می‌دهند. با تشخیص به موقع و استفاده از روش‌های درمانی مناسب، می‌توان علائم این سندرم را مدیریت کرد و از آسیب‌های بیشتر جلوگیری کرد. استراحت، استفاده از اسپلینت و مدیریت فعالیت‌های روزانه از جمله مهم‌ترین راهکارهای درمان و پیشگیری از سندرم تونل کارپال هستند.