گرفتگی قلب یا گرفتگی رگ قلب (Atherosclerosis) بیماریی است که با بالا رفتن سن بروز می کند. با علت علائم و راه های درمان گرفتگی قلب آشنا شوید.
زمانی که رگ و عروق قلب مسدود شود این مساله موجب سکته قلبی خواهد شد. در اصل سکته قلبی از اصلی ترین نشانه های گرفتگی رگ قلب است. غالبا افراد اطلاعی از ابتلا به این بیماری در وجود خود ندارند، تا زمانی که دچار یک عارضه اورژانسی همانند حمله قلبی یا سکته مغزی شوند.
دلیل گرفتگی رگ قلب
یک نوع تشکیل رسوب در رگ ها از سنین بین ۴۰ تا ۵۰ سالگی آغاز می شود و تا جایی که تا سن ۱۰۰ سالگی به کلی رگ ها گرفته خواهند شد. اما از آنجایی که قلب عضو حساسی در بدن می‌باشد، ظهور علائم گرفتگی در رگ‌های قلب بیشتر از سایر اعضای بدن می‌باشد. عوامل مهمی که باعث تسریع در فرایند تشکیل رسوب در رگ‌های قلب می‌شوند عبارتند از:
- سن
- کلسترول بالا (بالا بودن سطح کلسترول بد خون، یا پایین بودن سطح کلسترول‌خوب خون)
- چربی خون بالا
- دیابت
- پرخوری و کم تحرکی
- مقاومت به انسولین
- وجود سطح بالایی از نوعی پروتئین در بدن به نام پروتئین واکنشگر در خون که در هنگام التهاب در بدن افزایش می‌یابد.
- سطح بالای تری گلیسیرید در خون
- استعمال دخانیات
- زمینه‌های ژنتیکی
- استرس و نحوه زندگی و…
باید بدانید که چربی طبیعی و حیوانی به هیچ وجه موجب رسوب در قلب نمی شود و تنها چربی های ترانس بالا و غیر طبیعی موجب گرفتگی شدید رگ و عروق خواهند شد. تشکیل این رسوبات شاید حتی در اوایل جوانی شروع شود؛ به گونه‌ای که با تجمع چربی‌های زائد، انعطاف‌پذیری سرخرگ‌ها کم و فضای داخلی آن تنگ‌تر شود. در نتیجه از مقدار عادی جریان خون کاسته می‌شود. از طرفی این رسوبات ممکن است شکاف برداشته یا پاره شوند و روی آنها لخته خونی تشکیل شود که در نتیجه رگ بیشتر مسدود می‌شود. چربی‌های زائد آسیب رسان معمولا درساخت روغن‌های نباتی (مایع و جامد) صنعتی و غیر اورگانیک استفاده می‌شوند. بنابراین افرادی که به مدت طولانی از این نوع روغن‌ها استفاده می‌کنند، چربی بد خون آنان افزایش یافته و در نتیجه دچار گرفتگی عروق قلب می‌شوند.
برای تشخیص این عارضه معمولا از تست ورزش استفاده می‌شود. در صورت وجود علائم غیراختصاصی از روش‌های دیگری همچون آنژیوگرافی (عکس‌برداری از رگ‌ها با اشعه ایکس به کمک تزریق ماده حاجب به درون آنها)، سیتی اسکن یا اسکن ایزوتوپ استفاده می‌شود.
نشانه های گرفتگی رگ قلب
- احساس درد در ناحیه چپ قفسه صدری سینه در فعالیت‌های معمول روزانه
- احساس نفس تنگی
- احساس درد در کتف چپ، شانه چپ، دست چپ و سمت چپ گردن
احساس درد و ناراحتی در قفسه سینه الزاما ناشی از مشکلات قلبی نیست. احساس ناراحتی در سینه در صورتی که مربوط به تنگی عروق قلب باشد با مشخصات زیر همراه خواهد بود:
- غالبا با احساس فشار در قفسیه سینه و در ناحیه پشت جناق همراه می‌باشد.
- با شروع به انجام فعالیت درد و احساس ناراحتی افزایش یافته و با استراحت کاهش می‌یابد.
- با شروع درد ممکن است این درد به بازو، دست چپ و بعضا به فک شما انتشار یابد.
روش های درمانی گرفتگی عروق قلبی
سه حالت برای درمان این مساله در نظر گرفته شده است که با هم بررسی خواهیم کرد:
تغییر در سبک زندگی: ایجاد تغییر در سبک زندگی برای داشتن قلبی سالم شامل داشتن تغذیه‌ی مناسب، حفظ وزن مناسب، کنترل استرس و دوری از آن، انجام فعالیت‌های ورزشی و ترک سیگار می‌باشد.
دارو درمانی: ممکن است صرفا ایجاد تغییر در سبک زندگی برای درمان این عارضه کافی نباشد؛ در این صورت ممکن است پزشک شما با تجویز داروهای استاتین به کنترل و یا کاهش کلسترول شما مبادرت ورزد. همچنین ممکن است پزشک برای درمان شما داروهایی در جهت کاهش فشار خون، کاهش سطح قند خون، جلوگیری از لخته شدن خون و… تجویز نماید. بخاطر داشته باشید که تمام داروها را به طور منظم و طبق تجویز پزشک مصرف کنید و هرگز مقدار یا دوز مصرفی داروی خود را بدون نظر پزشک خود تغییر یا کاهش ندهید.
انجام عمل جراحی: گاهی اوقات انجام عمل‌های جراحی برای شما لازم است. انجام عمل بر روی عروق کرونر (به عروقی که خون را به قلب می‌رسانند عروق کرونر گفته می‌شود.) از راه پوست (PCI)، روشی برای باز کردن عروق کرونر مسدود یا تنگ شده‌ی قلب است. انجام این عمل می‌تواند جریان خون ورودی به قلب را بهبود بخشد و درد قفسه سینه را برطرف سازد. گاهی اوقات یک لوله فلزی توری کوچک به نام “استنت” در رگ قرار داده می‌شود تا آن را پس از عمل باز نگه دارد.
منبع: Webmd
