علل، علائم و درمان عفونت دستگاه ادراری

عفونت دستگاه ادراری چیست؟

عفونت دستگاه ادراری (UTI), عفونتی میباشد که در هر بخشی از سیستم ادراری شما از جمله کلیه ها , مثانه و مجرای ادراری ممکن است به وجود آید و زنان نسبت به مردان بیشتر در معرض خطر ابتلا به UTI هستند و در صورتی که در درمان عفونت کوتاهی شود ممکن است عفونت به کلیه های شما نفوذ کند و عواقب خطرناکی را به بار آورد.

پزشکان معمولا عفونت دستگاه ادراری را با آنتی بیوتیک ها درمان میکنند اما اقداماتی وجود دارند که به شما در وهله اول , برای جلوگیری از ابتلا به عفونت دستگاه ادراری کمک میکنند که در ادامه با این اقدامات موثر آشنا خواهید شد.

علائم :

عفونت دستگاه ادراری همیشه در همه ی افراد علائم ایجاد نمی کند اما شایعترین علائم آن در برخی از افراد عبارت است از:
احساس سوزش هنگام ادرار کردن

• ادرار همراه با بوی بد
• تکرر ادرار
• وجود لکه های خون در ادرار

هر نوع از UTI ممکن است علائم خاصی را در فرد ایجاد کند(با توجه به اینکه کدام قسمت از دستگاه ادراری آلوده به عفونت شده است).

عفونت کلیه ها(پیلونفریت حاد):

تب شدید , درد پهلو , حالت تهوع و استفراغ

عفونت مثانه(سیستیت ساده):

درد هنگام ادرار و تکرر ادرار

علت :

هنگامی که در اطراف مجاری ادراری , باکتری ها تجمع یابند باعث عفونت دستگاه ادراری میشوند که میتوانند به دیگر قسمت های دستگاه ادراری گسترش یابند.

عوامل خطرساز برای ابتلا به عفونت دستگاه ادراری چیست؟

جنسیت:

عفونت دستگاه ادراری در زنان شایع تر میباشد و بسیاری از زنان در طول زندگی خود عفونت دستگاه ادراری را تجربه میکنند.

فعالیت جنسی:

زنانی که از لحاظ جنسی , فعال تر هستند نسبت به دیگر زنان بیشتر عفونت دستگاه ادراری را تجربه میکنند.

یائسگی:

کاهش استروژن باعث تغییراتی در دستگاه ادراری میشود که این عامل میتواند دستگاه ادراری را نسبت به باکتری ها و عفونت ها آسیب پذیرتر کند.

اختلالات دستگاه ادراری:

کودکانی که مبتلا به اختلالات دستگاه ادراری هستند و اجازه نمی دهند که ادرار به طور طبیعی از بدن خارج شود یا ادرار را در مثانه نگه میدارند بیشتر به عفونت دستگاه ادراری مبتلا میشوند.

انسداد در دستگاه ادراری:

سنگ کلیه یا پروستات بزرگ شده میتواند خطر ابتلا به عفونت دستگاه ادراری را افزایش دهد.

سیستم ایمنی سرکوب شده:

دیابت و سایر بیماری هایی که سیستم ایمنی بدن را ضعیف میکنند میتوانند دفاع بدن در برابر عفونت ها را کاهش دهند و در نتیجه شخص در برابر عفونت دستگاه ادراری آسیب پذیر تر شود.

استفاده از کاتتر:

افرادی که نمی توانند خودشان ادرار کنند و از لوله(کاتتر) استفاده میکنند بیشتر امکان دارد عفونت دستگاه ادراری را تجربه کننند (این مورد شامل برخی از افرادی میباشد که بستری هستند و یا افرادی که فلج هستند و یا مشکلات عصبی دارند و نمیتوانند ادرار خود را کنترل کنند.)

عوارض جانبی عفونت دستگاه ادراری چیست؟

در صورتی که عفونت دستگاه ادراری به درستی و به موقع درمان شود , به ندرت به عوارض منجر میشوند اما در صورتی که به درمان عفونت دستگاه ادراری توجهی نشود میتواند عواقب جدی را به همراه داشته باشد از جمله:

آسیب دائمی به کلیه ها

افزایش خطر تولد نوزادان نارس در زنان باردار

و…

چگونه از عفونت دستگاه ادراری جلوگیری کنیم؟

اقدامانی وجود دارند که به شما کمک میکنند تا از ابتلا به عفونت جلوگیری کنید و یا اینکه خطر ابتلا به آن را کاهش دهید. این اقدامات عبارتند از:

نوشیدن مقدار زیاد مایعات به ویژه آب: آب آشامیدنی موجب رقیق شدن ادرار میشود و باعث خروج باکتری ها از دستگاه ادراری میشود.

نوشیدن آب زغال اخته: زغال اخته یکی از بهترین مواد طبیعی برای جلوگیری از ابتلا به عفونت دستگاه ادراری میباشد به همین دلیل توصیه میشود آن را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.

نحوه ی درست تمیز نمودن ناحیه تناسلی : پس از ادرار , ناحیه ی تناسلی خود را از جلو به عقب تمیز کنید زیرا در این صورت از گسترشِ میکروب ها از مقعد به مهبل و مجرای ادراری جلوگیری میشود.

تخلیه ی مثانه پس از مقاربت جنسی: پس از رابطه ی جنسی علاوه بر اینکه باید به دست شویی برای خالی کردن مثانه بروید بهتر است یک لیوان آب نیز بنوشید.

 درمان :

آنتی بیوتیک ها معمولا اولین درمان برای عفونت دستگاه ادراری میباشند و اینکه کدام نوع از آنتی بیوتیک ها تجویز شوند و مدت زمانی که باید آن ها را مصرف کنید به شدت و نوع باکتری های موجود در ادرار شما بستگی دارد.

عفونت ساده:

داروهایی که معمولا برای UTIهای ساده تجویز میشوند عبارتند از:

تری متوپریم/سولفامتوکسازول(بقره , سپترو , دیگران)

فوزفومایسین(مونورول)

نیتروفورانتوئین(Macrodantin , Macrobid)

سفالکسین(کافلکس)

سفتریاکسون

گروهی از داروهای آنتی بیوتیک های شناخته شده به عنوان فلوروکینولون ها مانند سیپروفلوکساسین(Cipro) , لووفلوکساسین(Levaquin) و دیگر موارد معمولا برای عفونت دستگاه ادراری ساده توصیه نمی شوند زیرا خطرات این داروها بیشتر از منافع آنها برای درمان عفونت دستگاه ادراری ساده میباشد و در صورتی که شما عفونت دستگاه ادراری شدید داشته باشید پزشک ممکن است یک دارو فلوروکینولون تجویز کند در صورتی که گزینه های دیگر درمان وجود نداشته باشند.

اغلب علائم در عرض چند روز درمان میشوند اما گاهی ممکن است لازم باشد برای یک یا چند هفته مصرف آنتی بیوتیک ها را ادامه دهید.

عفونت های مکرر:

اگر UTIهای مکرر دارید پزشک ممکن است توصیه هایی خاص از قبیل:

مصرف آنتی بیوتیک بعد از رابطه جنسی (اگر عفونت شما مربوط به فعالیت جنسی باشد).

استروژن واژینال (اگر شما بعد از دوران یائسگی قرار دارید).

عفونت شدید:

برای عفونت دستگاه ادراری شدید ممکن است نیاز به درمان با آنتی بیوتیک های داخل وریدی در یک بیمارستان داشته باشید.

شما برای درمان عفونت ادراری به پزشک مراجعه خواهید کرد اما به این علت که مدت زمان جلسه ملاقات با پزشک ممکن است کم باشد به شما توصیه میکنیم از قبل سوالات خود را یادداشت کنید تا در جلسه ی ملاقات با پزشک سوالات خود را فراموش نکنید.

برخی از سوالاتی که میتوانید از پزشک بپرسید عبارتند از:

آیا نیاز به انجام آزمایش دارم؟

چه روش درمانی را شما توصیه میکنید؟

آیا من در معرض خطر عوارض این بیماری هستم؟

کدام مواد غذایی باعث وخیم شدن عفونت دستگاه ادراری میشوند؟

کدام مواد غذایی میتوانند به درمان عفونت ادراری کمک کنند؟