راهکارهای درمانی درد سیاتیک چیست و گونه می توان از بروز آن جلوگیری کرد

سیاتیک یکی از بزرگ ترین عصب های نخاعی بدن است که درد آن موجب بی حسی و نا توانی در راه رفتن می شود. دیسک کمر یکی از شایع ترین بروز این درد است. در ادامه با ما همراه باشید تا نشانه ها، راهکار های درمان و پیشگیری از آن را بررسی کنیم.

چگونه می‌توان فهمید که کمردردها مربوط به عصب است و مثلا از ماهیچه و عضلات ناشی نمی‌شود؟ اینجا علائمی را به شما خواهیم گفت که کمک‌تان می‌کنند تا ریشه‌ی درد خود را بیابید.

ضعف در زانو

ضعف در زانو یکی از اصلی ترین نشانه های درد سیاتیک است. عصب نخاعی سیاتیک از پا رد شده و باعث می شود که درد را به قسمت پا بکشاند. اگر حس می کنید که در زانو خود ضعف دارید حتما به پزشک مراجعه کنید.

بیماران معمولا به خاطر درد به اورژانس می‌روند اما در حقیقت این ضعف است که بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد، پس اگر احساس ضعف کردید حتما به دنبال درمان بروید.

اگر به‌عنوان یک دونده‌ی حرفه‌ای ماراتن برای مسابقه بعدی تمرین نمی‌کنید یا روی تردمیل نمی‌دوید، علامت خوبی است که نشان می‌دهد درد پای‌تان بر اثر عصب سیاتیک است و دچار سندرم نادر پیریفورمیس که عمدتا گریبان‌گیر ورزشکاران می‌شود، نیستید. نکته‌ی جالب این است که سندرم پیریفورمیس علائمی دقیقا شبیه به سیاتیک دارد: درد، سوزن‌سوزن شدن و بی‌حسی که از باسن شروع می‌شود و پا را نیز درگیر می‌کند. اما در این سندرم، ماهیچه‌ی پیریفورمیس (که در نزدیکی بخش فوقانی مفصل ران قرار دارد) به جای مهره‌ی کمر، با فشار بر عصب حساس، باعث مشکل و درد می‌شود.

 

آزمایش انجام دهید

آزمایشی برای تشخیص سیاتیک وجود دارد به این حالک که روی تخت خوابیده، پزشک پای شما را از ۳۰ الی ۷۰ درجه بالا می آورد اگر درد شدید حس کردید این درد سیاتیک است. دلیل درد این آزمایش این است که زمانی که پای‌تان (پایی که تحت تأثیر سیاتیک قرار دارد و درد می‌کند) را می‌کشید، عصب سیاتیک هم با آن کشیده می‌شود و اگر ریشه‌ی عصب تحت فشار باشد، از طریق حرکت کشش، درد را احساس می‌کنید

 

کایروپراکتیک (ماساژ و جا انداختن مفاصل و استخوان‌ها)

مطالعاتی که در سال ۲۰۱۰، در مجله‌ی درمان‌های فیزیولوژیک منتشر شد، نشان داد که درد سیاتیک در ۶۰ درصد از افراد مبتلا به درد عصب سیاتیک -که سایر درمان‌ها برای‌شان کارساز نبود و به‌دست‌کاری ستون فقرات روی آوردند- به‌اندازه‌ی کسانی که عمل جراحی می‌کنند، کاهش می‌یابد. ۱۲۰ نفری که در این تحقیق شرکت کرده بودند، به مدت ۴ هفته و هر هفته ۳ جلسه، به فیزیوتراپ مراجعه کردند و پس از آن ویزیت‌های هفتگی خود را به‌ طور منظم ادامه دادند و به تدریج و با بهبودی بیشتر این جلسات درمانی را کاهش دادند.

نتیجه‌ی مثبت و اثرات مطلوب در افرادی که به این روش درمانی جواب دادند، تا یک سال در بدن‌شان باقی ماند. مطالعات دکتر گوردون مک مورلند (Gordon McMorland)، پزشک «مرکز ملی درمان ستون فقرات» در کالگری واقع در آلبرتا، نشان می‌دهد که درمان‌های فیزیکی ستون فقرات، احتمالا واکنشی در سیستم عصبی فرد به وجود می‌آورند که درد را تسکین می‌دهد و تحرک طبیعی ناحیه‌ی آسیب‌دیده را باز می‌گرداند. همچنین این روش درمانی می‌تواند باعث کاهش التهاب و ایجاد محیطی بشود که مکانیسم درمان طبیعی بدن را بهبود می‌بخشد.

طب سوزنی

حدودا ۱۲ جلسه نیاز دارید تا طب سوزنی بتوان بر روی درد سیاتیک شما کارساز شود. همچنین باید بگوییم که طب سوزنی می توان به طور موثری مفید باشد. مطالعه‌ای کوچک در مجله‌ی طب سنتی چینی نشان داده است که از ۳۰ بیمار مبتلا به سیاتیک، ۱۷ نفر به طور کامل بهبود یافته‌اند و ۱۰ نفر هم با طب سوزنی گرم که در آن سوزن‌ها گرم می‌شود، علائم بهبودی را مشاهده کرده‌اند.

یوگا

مطالعه‌ای در مجله‌ی «درد» نشان داد که افراد مبتلا به درد مزمن کمر که ۱۶ هفته یوگای آینگار کار کردند، تا ۶۴ درصد کاهش درد و تا ۷۷ درصد کاهش ناتوانی داشتند. اگرچه تأثیر یوگا بر سیاتیک کاملا روشن نیست، اما حرکات ملایم آن می‌تواند به بهبود بیماری کمک کند. تمرین یوگا به وسیله‌ی تقویت عضلات و بهبود انعطاف‌پذیری، می‌تواند به افراد مبتلا به سیاتیک کمک کند. دکتر جیمز کارسون (James W. Carson)، روان‌شناس مرکز جامع درد در دانشگاه بهداشت و علوم اورگن، می‌گوید: بهتر حرکت کنید تا در وضعیتی قرار نگیرید که باعث تشدید سیاتیک شود. برای داشتن کنترل و ثبات بیشتر، می‌توانید از جوراب‌های مخصوص یوگا (غیرلغزشی) استفاده کنید.

ماساژ

عضله ای در باسن به نام پیرفورمیس وجود دارد که کشیدگی آن موجب تحریک عصب سیاتیک می شود.این فشار را با قسمت‌هایی که درد می‌کنند یا همان نقاط ماشه‌ای در ماهیچه‌ی پیریفورمیس و همچنین عضلات قسمت‌های پایین‌تر و باسن مرتبط است. اسموت درمان را در ۷ الی ۱۰ روز مجزا برنامه‌ریزی کرده است.  اگر کسی در جلسه‌ی چهارم پیشرفتی در روند بهبودی مشاهده نکرد، باید روش‌های درمانی دیگری را امتحان کند.

کرم‌ها و پمادهای موضعی

دکتر تیرائونا لوداگ (Tieraona Low Dog)، مدیر انجمن مرکز پزشکی آریزون، می‌گوید که روغن گل راعی که روغنی با خاصیت درمانی است، یکی از بهترین درمان‌ها برای درد عصب است. این روغن ضد التهاب، باید روزی ۲ الی ۳ بار روی نقطه‌ای از بدن که درد می‌کند، مالیده شود. گزینه‌ی دیگری هم وجود دارد: ضمادها یا کرم‌های فلفل هندی که بدون نسخه هم می‌توان تهیه کرد، کاپسایسین که در انواع فلفل‌ها وجود دارد، مانع انتشار ترکیبات دردزا از عصب می‌شود. لوداگ برای موارد شدیدتر، دارویی به نام «Qutenza» را تجویز می‌کند که از ترکیبات فلفل در آن استفاده شده است و اغلب برای دردهای بیماری زونا تجویز می‌شود. یک بار مصرف این دارو به مدت یک هفته کافی و مؤثر خواهد بود.

گرما یا سرما

از آنجایی که عصب سیاتیک در جایی عمیق در باسن و پا قرار گرفته است، سرما یا گرما در سطح بدن نمی‌تواند این التهاب درونی را تسکین دهد. اما درمان‌های باستانی، می‌توانند به عنوان یک داروی ضدتحریک (که با ایجاد ورودی دیگری در منطقه‌ی دردناک، درد را کاهش می‌دهد) عمل کنند. یعنی از کیسه‌ی یخ یا تشک گرم به مدت ۱۵ دقیقه استفاده کنید تا سرما و گرما را بیشتر از دردی که دارید احساس کنید.

 

مسکن‌ها و شل‌کننده‌های عضلات

مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، یا مسکن‌هایی مانند ایبوپروفن می‌توانند درد را تسکین دهند. چرا که اسپاسم‌های دردناک عضلانی، می‌توانند با دیسک کمر هم همراه شوند، گاهی اوقات، پزشکان برای کاهش درد، از شل‌کننده‌های عضلات یا داروهای تری سیکلیک ضدافسردگی استفاده می‌کنند. دکتر نیک شامی، سخنگوی انجمن جراحان ارتوپدی آمریکا می‌گوید: این نکته را نباید فراموش کرد که این نسخه برای کسانی که درد آنها ناشی از فشار بر عصب سیاتیک است، نمی‌تواند مؤثر باشد.

تزریق اپیدورال استروئید

دکتر راج رائو (Raj Rao) بر این عقیده است که بیمارانی که دردشان در طول یک ماه کمتر نمی‌شود و روش‌های درمانی دیگر نیز به آنها کمکی نمی‌کند، احتمالا با تزریق هدایت شده‌ی استروئید توسط اشعه‌ی ایکس به قسمت پایین کمر و در نزدیکی عصب سیاتیک، بهبود می‌یابند. امید است که با این روش التهاب رشته‌ی عصبی کاهش پیدا کند. در این روش درمانی نیز نگرانی‌هایی در مورد عوارض جانبی و از بین رفتن تراکم استخوان وجود دارد و به همین علت، تجویز آن فقط به تعداد محدود و فقط ۳ بار در سال برای بیمار توصیه می‌شود.

ورزش و درمان فیزیکی

شاید تحرک برای کسانی که به درد سیاتیک گرفتار شده‌اند، دشوار باشد اما داشتن فعالیت فیزیکی اهمیت زیادی دارد. اگر فقط در تختخواب بخوابید، احتمال ادامه یافتن بیشتر درد هم وجود دارد. تحرک و ورزش باعث جریان یافتن خون در دیسک و عصب می‌شود که این امر موجب خلاصی شما از شر داروهای شیمیایی التهاب‌زا خواهد شد. ۱۵ الی ۲۰ دقیقه پیاده‌روی کنید؛ اگر این کار بیش از حد دردناک بود، شنا یا ایروبیک در آب را امتحان کنید. زمانی که در آب هستید، چنین فشاری به کمرتان وارد نمی‌شود. همچنین می‌توانید از یک فیزیوتراپیست که قادر به تجویز ورزش‌های کششی برای بهبود انعطاف‌پذیری کمر و تقویت ماهیچه‌های مرکزی شماست، کمک بگیرید، تمامی این درمان‌ها به ثبات ستون فقرات و کاهش آسیب‌های احتمالی و مشابه کمک می‌کند.

عمل جراحی

بعد از گذشت ۴ الی ۶ هفته از استمرار تمامی علائم سیاتیک و دیسک کمر و نبود هیچ‌گونه علایٔم بهبودی، احتمال اینکه عمل جراحی به بیمار توصیه شود، بسیار زیاد است. نتایج تحقیقات نشان می‌دهند که کسانی که دیسک کمر خود را جراحی می‌کنند، ۳ ماه پس از جراحی نسبت به کسانی که عمل جراحی نمی‌کنند، درد و ناتوانیِ حرکتیِ کمتری دارند.

منبع: prevention